<strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong> ARAŞTIRMASI <strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong>: İSTANBUL ÖRNEĞI 45 Yaş parametresiyle maruz kalınan şiddet <strong>ve</strong> şiddetin sıklığı incelendiğinde genel itibariyle 14 yaşındaki gençlerin daha fazla şiddete daha sık aralıklarla maruz kaldıkları anlaşılmaktadır. Alay edilme, kötü şakaların yapılması, eşyaların kırılması, kimsenin konuşmaması, hakkında kötü şeylerin yazılması, dedikoduların yapılması diğer yaş gruplarına göre 14 yaşındaki gençlerin daha çok maruz kaldığı şiddet türleridir. 16 yaşındaki gençler ise isim (lakap) takılma <strong>ve</strong> tehdit edilme ile daha çok karşı karşıyadırlar. Araştırma örnekleminde yer alan gençlerin yaşça büyük olanlarını temsil eden 17 yaş grubunda şiddet, fiziksel bir forma kavuşmaktadır. Saldırıya uğramak/dövülmek <strong>ve</strong> itme/ dayak/tokat atma bu kategorinin maruz kaldığı şiddet türlerini oluşturmaktadır. Bu kategorinin en az karşılaştığı şiddet türleri ise alay, kötü şaka <strong>ve</strong> dedikodudur. Şüphesiz ki şiddet türlerini az ciddi/ciddi şeklinde kategorize etmek doğru değildir. Ancak şiddetin sözel düzeyden fiziksel düzeye doğru giden güzergâhıyla yaş arasında bir bağlantı kurmak mümkün görünmektedir. Hatırlatmakta fayda var ki, her şiddet türü eş düzeyde ciddiyet barındırmakta <strong>ve</strong> her şiddet türünün kısa, orta <strong>ve</strong> uzun vadede hem maruz kalan hem de uygulayan gencin hayatında tahribat yaratma potansiyeli bulunmaktadır. Araştırmamızın ana değişkeni olan lise türlerine göre şiddet türünün tek yönlü varyans analizi aşağıda <strong>ve</strong>rilmiştir. Tek yönlü varyans analizi lise türü gibi ikiden fazla kategorinin olduğu değişkenlerle kullanılarak, ortalama farklarının istatistiksel olarak anlamlı fark üretip üretmediğinin tespitinde kullanılmaktadır.
46 <strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong>: İSTANBUL ÖRNEĞI <strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong> ARAŞTIRMASI TABLO 37. ŞIDDET TÜRLERI VE YAŞ (TEK YÖNLÜ VARYANS ANALIZI) Fiziksel/Tehdit şiddeti - U Sözel/Rencide edici şiddet - U İzole edici/İlişkisel şiddet - U Anadolu İmam Hatip Lisesi Sayı Ortalama 463 ,1458 ,34216 S. Sapma F. Sig. Sayı Ortalama S. Sapma Genel Lise 466 ,2093 ,38703 2,22 0,015 Genel Lise 427 ,5172 ,74455 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 40 ,2383 ,29676 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 37 ,5622 ,86393 Fiziksel / Tehdit şiddeti - Ş Anadolu İmam Hatip Lisesi 433 ,3659 ,58297 Anadolu Lisesi 155 ,1576 ,25324 Anadolu Lisesi 149 ,4724 ,64657 Anadolu Öğretmen Lisesi 76 ,1294 ,21361 Anadolu Öğretmen Lisesi 76 ,3987 ,56948 Çok Programlı Lise 37 ,2982 ,46646 Çok Programlı Lise 30 ,6478 ,69721 Endüstri Meslek Lisesi 218 ,2443 ,45706 Endüstri Meslek Lisesi 203 ,5301 ,73964 Özel Lise 68 ,2039 ,36991 Özel Lise 63 ,3942 ,49305 Sağlık Meslek Lisesi 12 ,3056 ,49151 Sağlık Meslek Lisesi 11 ,5455 ,69558 Sosyal Bilimler Lisesi 39 ,1812 ,30787 Sosyal Bilimler Lisesi 39 ,2530 ,43928 Ticaret Meslek Lisesi 79 ,1759 ,23013 Ticaret Meslek Lisesi 76 ,5099 ,81307 Toplam 1653 ,1885 ,36166 Toplam 1544 ,4581 ,67722 Anadolu İmam Hatip Lisesi 464 ,5068 ,61265 Genel Lise 465 ,6176 ,66517 2,96 0,001 Genel Lise 435 1,0314 ,94242 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 40 ,8583 ,78041 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 37 ,8919 ,87860 Sözel / Rencide edici şiddet - Ş Anadolu İmam Hatip Lisesi 438 ,7584 ,81355 Anadolu Lisesi 155 ,5548 ,64943 Anadolu Lisesi 149 1,2763 ,90248 Anadolu Öğretmen Lisesi 76 ,4693 ,48436 Anadolu Öğretmen Lisesi 74 ,9730 ,88923 Çok Programlı Lise 38 ,6404 ,72444 Çok Programlı Lise 32 1,0313 ,95549 Endüstri Meslek Lisesi 218 ,6812 ,63554 Endüstri Meslek Lisesi 205 1,0309 ,92686 Özel Lise 68 ,4559 ,55510 Özel Lise 63 ,8730 ,80862 Sağlık Meslek Lisesi 12 ,5833 ,75378 Sağlık Meslek Lisesi 11 1,2424 ,89556 Sosyal Bilimler Lisesi 39 ,7009 ,62029 Sosyal Bilimler Lisesi 38 ,9912 ,89874 Ticaret Meslek Lisesi 80 ,6854 ,66982 Ticaret Meslek Lisesi 76 1,0241 ,99841 Toplam 1655 ,5869 ,64188 Toplam 1558 ,9657 ,90509 Anadolu İmam Hatip Lisesi 460 ,1348 ,42943 Genel Lise 461 ,1605 ,47918 1,84 0,049 Genel Lise 414 ,5205 ,81611 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 40 ,1375 ,46668 Kız Teknik <strong>ve</strong> Meslek Lisesi 37 ,6081 ,86711 İzole edici / İlişkisel şiddet - Ş Anadolu İmam Hatip Lisesi 423 ,4232 ,68714 Anadolu Lisesi 155 ,1516 ,34365 Anadolu Lisesi 147 ,5136 ,74702 Anadolu Öğretmen Lisesi 76 ,1118 ,30109 Anadolu Öğretmen Lisesi 73 ,4384 ,71659 Çok Programlı Lise 37 ,3514 ,69587 Çok Programlı Lise 30 ,6000 ,87494 Endüstri Meslek Lisesi 215 ,1744 ,47709 Endüstri Meslek Lisesi 201 ,4527 ,72388 Özel Lise 68 ,0735 ,24835 Özel Lise 63 ,4206 ,63631 Sağlık Meslek Lisesi 12 ,3333 ,68534 Sağlık Meslek Lisesi 11 ,7727 ,75378 Sosyal Bilimler Lisesi 39 ,1026 ,23451 Sosyal Bilimler Lisesi 38 ,4211 ,62088 Ticaret Meslek Lisesi 79 ,0570 ,26539 Ticaret Meslek Lisesi 73 ,3493 ,69565 Toplam 1642 ,1471 ,43480 Toplam 1510 ,4702 ,74283 F. Sig. 2,24 0,014 4,75 0,000 1,07 0,379