Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong> ARAŞTIRMASI <strong>LİSELİ</strong> <strong>GENÇLER</strong> VE <strong>AKRAN</strong> <strong>ZORBALIĞI</strong>: İSTANBUL ÖRNEĞI<br />
55<br />
(Kauffman vd., 1988) <strong>İstanbul</strong> örneği, etnik <strong>ve</strong> dini farklılıkların akran zorbalığını harekete<br />
geçirdiğini söylemektedir.<br />
Öğrenciler okulda sadece akranlarından değil öğretmen, müdür, müdür yardımcısı <strong>ve</strong>/ya<br />
okuldaki diğer görevlilerden de şiddet görebilmektedirler. Cevapların dağılımı aşağıda<br />
tablolaştırılmıştır.<br />
TABLO 44. ÖĞRETMEN, MÜDÜR, MÜDÜR YARDIMCISI VE/YA OKULDAKI DIĞER GÖREVLILERDEN<br />
GÖRÜLEN ŞIDDET<br />
Hiçbir<br />
zaman<br />
(%)<br />
Arada<br />
sırada<br />
(%)<br />
Sık sık<br />
(%)<br />
Sürekli<br />
(%)<br />
Hiçbir zaman<br />
hariç birini<br />
seçen (%)<br />
Yanıtsız<br />
(%)<br />
Okulda bir öğretmenin fiziksel zorbalığına uğradım<br />
(dayak atma, tokat atma, kulak çekme)<br />
Okulda bir öğretmenin sözel zorbalığına maruz kaldım<br />
(alay etme, küfür etme, hakaret etme)<br />
Okulda müdürün fiziksel <strong>ve</strong>ya sözel zorbalığına maruz<br />
kaldım<br />
Müdür yardımcısının fiziksel <strong>ve</strong>ya sözel zorbalığına<br />
maruz kaldım<br />
Okulda bir görevlinin zorbalığına maruz kaldım<br />
(temizlik görevlisi, kantin işletmecisi, gü<strong>ve</strong>nlik görevlisi)<br />
84,2 7,6 1,0 1,6 10,2 5,6<br />
68,4 18,3 4,1 3,7 26,1 5,5<br />
86,3 5,5 ,9 1,3 7,8 6,0<br />
82,1 9,0 1,5 1,8 12,3 5,6<br />
88,4 4,0 ,8 1,2 6,0 5,5<br />
Gençler en çok öğretmenlerin sözel zorbalığına maruz kalmakta (%26,1); öğretmenlerin<br />
fiziksel zorbalığına uğrayanların oranı da az görünmemektedir (%10,2). Müdür<br />
yardımcısının fiziksel <strong>ve</strong>ya sözel zorbalığı gençlerin en sık uğradığı şiddet türlerindendir<br />
(%12,3). Öğretmen <strong>ve</strong> yöneticilerin gençlere uyguladığı şiddet türüyle lise türleri birlikte<br />
incelendiğinde, öğretmenlerin fiziksel zorbalığına en çok maruz kalan lise türünün %40 ile<br />
Çok Programlı Lise olduğu gözlenmektedir. Özel Lise ise en az fiziksel zorbalığa uğrayan<br />
lise türüdür (%2,9). Fakat öğretmenlerin sözel zorbalığı incelendiğinde Özel Lise’de okuyan<br />
gençlerin ortalamanın üstünde sözel zorbalığa maruz kaldığı gözlenmektedir (%30,9).<br />
Bir başka deyişle, lise türü ayırt edilmeksizin öğretmenler şiddet türlerinden en az birini<br />
gençlere uygulamaktadır. Müdürün fiziksel <strong>ve</strong>ya sözel zorbalığına en çok maruz kalan lise<br />
türü ise Çok Programlı Lise (%23,3) ile Ticaret Meslek Lisesi’dir (%19). Gencin yaşı arttıkça<br />
öğretmenlerin fiziksel zorbalık oranı da artmaktadır. 17 yaş kategorisinde öğretmenlerden<br />
fiziksel zorbalık görme oranı %20,9’dur. Fakat öğretmenlerden sözel zorbalık görme oranı<br />
en fazla 16 yaş kategorisinde gözlenmektedir (%31,8). Muhtemel ki, belli bir yaşa kadar<br />
gençlerin öğretmen algısında “makbul genç” konumuna geçmesi için sözel zorbalık<br />
kullanılmakta; gencin yaşı arttıkça sözel zorbalık yerini fiziksel zorbalığa bırakmaktadır.<br />
Sadece bu bulgu dahi sözel şiddetin gencin hayatına bir etki yapmadığı yönündeki algıyı<br />
çürütmekte <strong>ve</strong> sözel zorbalığın bir sonraki aşamada fiziksel şiddeti doğurabileceğini<br />
göstermektedir. Bir başka ifadeyle, şiddet şiddeti doğurmaktadır.<br />
Cinsiyet değişkeni incelendiğinde ise okulda akran harici uygulanan şiddetin her türüne<br />
erkeklerin daha fazla maruz kaldığı gözlenmektedir. Öyle ki öğretmenlerin fiziksel<br />
şiddetiyle karşılaşmaları kızlarda %4 iken, erkeklerde bu oran %20,5’dir. Fakat öğretmenin<br />
sözel zorbalığıyla karşılaşmada bu denli bir uçurum bulunmamaktadır: Kızlar, %23,6;<br />
erkekler, %32,7.<br />
Gençlerin maruz kaldıkları şiddet ile öğretmen/müdür <strong>ve</strong> müdür yardımcılarından<br />
gördükleri şiddet arasında da güçlü bir ilişki bulunmaktadır <strong>Örneği</strong>n, öğretmenlerinden<br />
fiziksel şiddet gören gençlerin, akranlarından fiziksel şiddet görme oranı 2,5 kat
Change language