prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
L’estu<strong>de</strong>o d’as esmiendas presentadas ha <strong>de</strong>ixau platero como en va<br />
estar, d’encertada, la <strong>de</strong>cision d’o movimiento civico Chuntos por l’Aragonés,<br />
<strong>de</strong>n<strong>de</strong> lo suyo prencipio, <strong>de</strong> fer un Segundo Congreso <strong>de</strong> l’Aragonés, no<br />
pas ta discutir <strong>de</strong> qüestions normativas sino ta constituyir una Autoridat<br />
Lingüistica que, con o nombre d’<strong>Aca<strong>de</strong>mia</strong> <strong>de</strong> l’Aragonés, estase o marco<br />
natural d’ixas discusions y l’ente que prenese as <strong>de</strong>cisions sobre norma.<br />
En efecto, buen amiro d’ixas esmiendas fan referencia a qüestions amplament<br />
tractadas y <strong>de</strong>batidas per l’<strong>Aca<strong>de</strong>mia</strong> como cal: con tiempo, con argumentos<br />
–que se veyen reflectaus en os d’as esmiendas como en un<br />
espiello– y con <strong>de</strong>cisions provisionals presas y represas una vegada y unatra<br />
dica que s’arribaba enta consensos tant amplos como calese.<br />
L’<strong>Aca<strong>de</strong>mia</strong> fera publicas as contestacions a las esmiendas y, d’istas<br />
contestacions y d’a eventual modificacion que habran sufierto los regles,<br />
cadagun veyera en que mida se son presas en cuenta.<br />
Y en o respective a las “esmiendas a la totalidat” ye platero qual ye a<br />
nuestra posicion sobre a necesidat, a oportunidat y a conveniencia <strong>de</strong> fer<br />
ista propuesta normativa. Respectamos ixos planteyamientos pero prou que<br />
no i somos d’alcuerdo. Y, d’atra man, a <strong>de</strong>cision no yera en as nuestras mans,<br />
u, a lo menos, bi yera nomes que en plazos y modos. A <strong>de</strong>cision <strong>de</strong> tener una<br />
Autoridat Lingüistica con o mandato y a capacidat d’establir, con libertat y<br />
in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia y sin hipotecas, a normativa grafica, morfolochica, sintactica<br />
y lexica <strong>de</strong> l’aragones la va prener o Segundo Congreso <strong>de</strong> l’Aragonés.<br />
2.1. Resumen d’os alazetz teoricos<br />
Ta que sirve una grafia? Que relacion tien a escritura con a oralidat?<br />
Que propiedatz cal asperar d’una grafia? Que elementos lingüisticos ha <strong>de</strong><br />
representar a grafia <strong>de</strong> l’aragones? Como establir una nomativa: Prencipios<br />
y Criterios. Os cultismos. Os extrancherismos<br />
2.2. Oralidat y escritura<br />
Juan-José Segura Malagón<br />
Ye evi<strong>de</strong>nt, y no cal insistir-ie, que existe una relacion a saber que estreita<br />
entre oralidat y escritura, pero no’n ye menos que ixa relacion no ye<br />
VIII