prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
prologo - Academia de l'Aragonés
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.2.3.2. J j<br />
Propuesta Ortografica<br />
halma, harcia, holio. En caso d’existir solucions lexicas no <strong>de</strong>sfonolochizadas,<br />
se consi<strong>de</strong>rará a estas como normativas: xoriar/ixoriar,<br />
pixauto/pixaito, chabalín, alberche, xauto/ixauto, xasco/ixasco,<br />
xada/ixada/xata/ixata, xuela/ixuela, aba<strong>de</strong>ixo, viello, tellau/tellato,<br />
xambre/ixambre, saboneta, xabrir/ixabrir, chergón/chargón, charapote,<br />
xarmiento, xeta/ixeta, chibar, chubo, xenzo/ixenzo, chinchol, alchez,<br />
parlache, orache, etc.<br />
A letra j (i larga) s’admite en l’alfabeto aragonés ta representar os fonemas<br />
/x/ y /tR/ en extrancherismos, terminos scientificos y toponimos u antroponimos,<br />
asinas como los suyos <strong>de</strong>rivaus, que no son propios d’a nuestra<br />
luenga ni tienen adaptación fonetica. Asinas, escribiremos j con realización<br />
/tR/ en voces como joule, junior, banjo, jet set, Nueva Jersey, Johannesburgo,<br />
Jordi, jaguar, judo, jacuzzi, jockey, etc., mirando d’adaptar-las a’l sistema<br />
fonolochico <strong>de</strong> l’aragonés.<br />
Respon<strong>de</strong>n a la realización /x/ os antroponimos foranos (quan no tiengan<br />
una forma propia u se quiera respectar a suya grafía) u exotoponimos<br />
si no tienen adaptación, asinas como los suyos <strong>de</strong>rivaus: Jaén, Julio Caro<br />
Baroja, Cajamarca, Juan Ramón Jiménez, jabugo, etc.<br />
2.2.4. Letras m y n. Digrafo ny. Cheminata nn<br />
2.2 4.1. M m<br />
A letra m (eme) s’emplega en aragonés ta representar o fonema bilabial<br />
nasal /m/: bolomaga, chema, chirmán, cremar, malmeter, mayenco, mica,<br />
millor, minglana, molsa, urmo, etc.<br />
Bi ha bellas particularidatz en l’emplego d’ista letra:<br />
a) S’escribe siempre m <strong>de</strong>bant <strong>de</strong> b y p: ambolla, dimpués, embarzar-se,<br />
rempuixar, empilmar, emplir, fambre; excepto quan se tracte <strong>de</strong> parolas compuestas<br />
que contiengan –n en o primer formant: bienplegau, bienpensant.<br />
Debant <strong>de</strong> v y m, se veiga 2.2.4.2.<br />
b) A prencipio <strong>de</strong> parola, va <strong>de</strong>bant <strong>de</strong> n en os helenismos mnemotecnia,<br />
mnemotecnica y mnemotecnico.<br />
19