22.12.2012 Views

prologo - Academia de l'Aragonés

prologo - Academia de l'Aragonés

prologo - Academia de l'Aragonés

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2.2.3.2. J j<br />

Propuesta Ortografica<br />

halma, harcia, holio. En caso d’existir solucions lexicas no <strong>de</strong>sfonolochizadas,<br />

se consi<strong>de</strong>rará a estas como normativas: xoriar/ixoriar,<br />

pixauto/pixaito, chabalín, alberche, xauto/ixauto, xasco/ixasco,<br />

xada/ixada/xata/ixata, xuela/ixuela, aba<strong>de</strong>ixo, viello, tellau/tellato,<br />

xambre/ixambre, saboneta, xabrir/ixabrir, chergón/chargón, charapote,<br />

xarmiento, xeta/ixeta, chibar, chubo, xenzo/ixenzo, chinchol, alchez,<br />

parlache, orache, etc.<br />

A letra j (i larga) s’admite en l’alfabeto aragonés ta representar os fonemas<br />

/x/ y /tR/ en extrancherismos, terminos scientificos y toponimos u antroponimos,<br />

asinas como los suyos <strong>de</strong>rivaus, que no son propios d’a nuestra<br />

luenga ni tienen adaptación fonetica. Asinas, escribiremos j con realización<br />

/tR/ en voces como joule, junior, banjo, jet set, Nueva Jersey, Johannesburgo,<br />

Jordi, jaguar, judo, jacuzzi, jockey, etc., mirando d’adaptar-las a’l sistema<br />

fonolochico <strong>de</strong> l’aragonés.<br />

Respon<strong>de</strong>n a la realización /x/ os antroponimos foranos (quan no tiengan<br />

una forma propia u se quiera respectar a suya grafía) u exotoponimos<br />

si no tienen adaptación, asinas como los suyos <strong>de</strong>rivaus: Jaén, Julio Caro<br />

Baroja, Cajamarca, Juan Ramón Jiménez, jabugo, etc.<br />

2.2.4. Letras m y n. Digrafo ny. Cheminata nn<br />

2.2 4.1. M m<br />

A letra m (eme) s’emplega en aragonés ta representar o fonema bilabial<br />

nasal /m/: bolomaga, chema, chirmán, cremar, malmeter, mayenco, mica,<br />

millor, minglana, molsa, urmo, etc.<br />

Bi ha bellas particularidatz en l’emplego d’ista letra:<br />

a) S’escribe siempre m <strong>de</strong>bant <strong>de</strong> b y p: ambolla, dimpués, embarzar-se,<br />

rempuixar, empilmar, emplir, fambre; excepto quan se tracte <strong>de</strong> parolas compuestas<br />

que contiengan –n en o primer formant: bienplegau, bienpensant.<br />

Debant <strong>de</strong> v y m, se veiga 2.2.4.2.<br />

b) A prencipio <strong>de</strong> parola, va <strong>de</strong>bant <strong>de</strong> n en os helenismos mnemotecnia,<br />

mnemotecnica y mnemotecnico.<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!