José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
handia eta lurral<strong>de</strong> ezezagunekiko jakin-mina; Rogelio, hegazkintza<br />
ofiziala izan zen; Ramón, medikua ere; <strong>José</strong>, Al<strong>de</strong> Zaharrean familiak<br />
zuen negozioaz arduratu zena Francisco gazteenarekin, Paco, haren<br />
osaba maitea, Ekonomia Zientzietan doktorea, Espainiako Gerran<br />
gazterik hildakoa, idatzitako teatro obretakoren bat estreinatzeko ametsa<br />
bete gabe joan zena, eta <strong>José</strong> <strong>Miguel</strong>engan Taliaren artearen al<strong>de</strong>ko<br />
grina goiz kutsatu zuena. Bost nesketatik hiru, Concha, Paz eta Asun<br />
moja sartu ziren Bihotz Santuaren Mirabeetan; beste bat, María,<br />
ezkondu eta, artean gaztea zela, alargundu egin zen, eta Pepita<br />
ezkongabe geratu zen.<br />
Liberala aitaren al<strong>de</strong>tik, <strong>José</strong> <strong>Miguel</strong> <strong>de</strong> <strong>Azaola</strong>k liberala zuen,<br />
orobat, amaren al<strong>de</strong>a, <strong>Urigüen</strong>darrena. «Leinu horrek –idatziko du<br />
genealogia horretan–, <strong>Urigüen</strong> <strong>de</strong>iturako gainerako guztiek bezala,<br />
<strong>Urigüen</strong> etxean du jatorria, Errigoiti (Bizkaia) hiribildua, eta antza <strong>de</strong>nez<br />
XIV. men<strong>de</strong>an erre egin zen Urigoen gotorretxe bera». Amaren al<strong>de</strong>ko<br />
aitona, Braulio <strong>de</strong> <strong>Urigüen</strong> y Bayo, Bilboko burgesia komertzial<br />
tradizionaleko familia zabal batekoa zen eta, era berean, Bilboko Udaleko<br />
zinegotzia izana zen 1881-1883 urteetan, Altos Hornos <strong>de</strong> Bilbao-ko<br />
eraketan parte hartu zuen eta haren Administrazio Batzor<strong>de</strong>ko ki<strong>de</strong>a izan<br />
zen, Bilboko Burtsaren sorrera bultzatu zuen eta Merkataritza Ganberako<br />
lehendakaria izan zen, beste hainbat egiteko nabarmenen artean.<br />
Guadalajaran sortutako Rita Sánchez y Rodríguezekin ezkondu zen.<br />
Haren amak, Isabel <strong>de</strong> <strong>Urigüen</strong> Sanchezek, «alfontsista sutsua»<br />
zena <strong>José</strong> <strong>Miguel</strong>en arabera, asma izan zuen bizitza guztian eta goiz hil<br />
zen, 1935ean, bronkopneumonia baten ondorioz.<br />
Rilkeren hitzak gogora ekarriz, «Haurtzaroa da gizakiaren benetako<br />
aberria», <strong>Azaola</strong>k Bilbo ezagutuko du aberritzat, «la Bilbao» (horrela,<br />
femeninoz, ama gisakoa baitzen harentzat), «bertan pertsona izaten hasi<br />
nintzen, bertan gizona izaten hasi nintzen eta bertatik sekula inoiz ez<br />
naiz espirituz al<strong>de</strong>ndu, fisikoki bertatik urrun bizi izan banaiz ere». Hain<br />
zuzen, hazten ikusi zuen Bilbo horri eskainiko dizkio bere obra handiko<br />
orri e<strong>de</strong>rrenetariko batzuk, zeinek herri handi –ez zituen 100.000<br />
biztanle baino gehiago– baten giroa sentiarazten diguten, hogei eta<br />
hogeita hamarreko urteetako Botxo haren giroa.<br />
Gozotegiak eta haien izen dotore ustekoak (La Exquisita, El Buen<br />
Gusto); jostailu <strong>de</strong>ndak eta haien izendapen ez gutxiago exotikoak (Las<br />
61
Change language