José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
José Miguel de Azaola Urigüen - Euskomedia Fundazioa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ahozkoan nola idatzizkoan. Era berean, hizkuntza klasikoak, latina eta<br />
grekoa, arazorik gabe irakurtzen zituen, baita erromanikoetako batzuk<br />
ere: portugesa, italiera, galegoa, katalana… Ingelesa geroago ikasi zuen,<br />
eta lagunarteko ingelesa mintzatu eta literatura ingelesa arazorik gabe<br />
irakurtzera iritsi zen.<br />
Euskararen gramatika pixka bat eta oinarrizko hiztegia ikasi bai,<br />
baina ez zuen hitz egitea lortu. Pepa, haren emaztea, or<strong>de</strong>a, elebiduna<br />
zen, haurtzaroa eta gaztaroa Lekeitio eta Bilbo artean igaro baitzituen.<br />
Horregatik, «bera beti nahigabetu zuen piska bat seme-alabekin euskara<br />
gehiago erabili ez izanak», haren oinor<strong>de</strong>koek esaten didatenez.<br />
Nerabezaroan, Europako hizkuntza eta literaturetan jarritako interes<br />
hura musika eta teatrorako iratzartzearekin batera gertatu zen, bizitza<br />
guztian presente izango zituen jaidura bizi horiek biak. Musika teknikaren<br />
aurreneko hasi-masiak Maria <strong>Urigüen</strong> izeba eta amabitxiarengandik jaso<br />
zituen, bilkaridun pianola bat lagun. Eta antzertiaren aurkikuntza Grant<br />
Kapitainaren ilobak haur zarzuelaren bi<strong>de</strong>z gertatuko zen; obra hori<br />
haren eguberri jaietako osagai or<strong>de</strong>zkaezina gertatu zen. Garaitsu<br />
horretan ere (1923-1924) zinematografoa aurkitu zuen Chaplinen<br />
Mutikoa filmaren proiekzioa zela bi<strong>de</strong>, Olimpia zineman.<br />
Urteen joanean galdu bazuen ere, <strong>José</strong> <strong>Miguel</strong>ek zezenketazale<br />
sutsua izan zen gaztetan, eta horretan zerikusi handia izan zuen Pinocho<br />
Aburto lehengusuak; bera baino 14 edo 15 urte zaharragoa, pertsonaia<br />
jostakina eta berezia, baita zezenak jokatzen izugarri zalea, hori <strong>de</strong>la eta<br />
bota egin zuten Eusko Gastedijatik, nahiz «gertakari horrek ez zuen<br />
murriztu ez haren tauromakiarako grina ez haren abertzale karra». Vista<br />
Alegrera joan zen urteetatik, <strong>Azaola</strong>k oroitzapen ezabaezin gisa gor<strong>de</strong><br />
izan zuen Marcial Lalanda plazaren erdian belaunikatu zen arratsal<strong>de</strong>a,<br />
ezin okerrago aritu zela eta, publikoaren barkamena eskatuz. Zezenketa<br />
klasikoenaren zale, arratsal<strong>de</strong> batean komisariara eraman zuten, berak<br />
eta lagun batek Manoleteri kuxinak botatzeagatik, Kordobako maisuaren<br />
zorigaiztoko faena baten ondoren, zezenketaria miresten bazuen ere.<br />
Haren seme-alabek gogoratzen dutenez,<br />
Antonio Bienvenidak erretiroa hartzean promes egin zuen ez zela<br />
zezenetara berriz itzuliko, baina ez zuen bete: 2004ko apirilean<br />
Juan Ramón semeak eraman zuen Madrilgo Las Ventas plazara,<br />
Morante <strong>de</strong> la Pueblak 6 zezen 6 nola hiltzen zituen interesatua<br />
63