Salmonella
Salmonella
Salmonella
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
วิธีเก็บสิ่งสงตรวจหาเชื้อ <strong>Salmonella</strong><br />
เนื่องจากเชื้อ <strong>Salmonella</strong> สามารถตรวจพบไดจากคน อาหาร นํ้ า อาหารสัตว มูล<br />
สัตว และสิ่งแวดลอมตาง ๆ โดยผูเรียบเรียงมีวัตถุประสงคเพื่อเปนแนวทางในการเก็บสิ่งสง<br />
ตรวจ และวิธีการตรวจหาเชื้อ <strong>Salmonella</strong> จากสิ่งสงสัยใหกับผูเขารวมการอบรมไดทราบ<br />
แนวทางเบื้องตน<br />
I. วิธีเก็บอุจจาระหรือ rectal swab จากผูปวย ,ผู ที่เปนพาหะ<br />
โดยทั่วไปแลวมีหลักเกณฑคลายกับการเก็บสิ่งสงตรวจอื่นๆ เพื่อการเพาะเชื้อ โดยยึด<br />
หลักเกณฑดังนี้คือ(อรุณ บางตระกูลนนท, 2541)<br />
1. ความสัมพันธกับการไดรับยาปฏิชีวนะ ควรเก็บสิ่งสงตรวจกอนผูปวยจะไดรับสาร<br />
ตานจุลชีพเพราะสารตานจุลชีพที่ไดรับเขาไปจะลดจํ านวนเชื้อใหนอยลง ทํ าให<br />
โอกาสตรวจพบเชื้อลดลง โดยเฉพาะในผูปวยถาไดรับสารตานจุลชีพแลวจะตรวจ<br />
ไมพบเชื้อ <strong>Salmonella</strong> จําเปนตองหยุดสารตานจุลชีพกอน 2-3 วัน จึงจะตรวจพบ<br />
เชื้อได หากมีความจํ าเปนไมอาจหยุดการใชสารตานจุลชีพ ควรแจงใหเจาหนาที่<br />
หองปฏิบัติการทราบเพื่อจะไดเลือกใชวิธีการเพาะเชื้อที่ลดผลกระทบจากสารตาน<br />
จุลชีพนั้น เชนโดยการเติมเอนไซมเพนนิซิลลินเนส หรืองดการเจือจางสิ่งสงตรวจ<br />
กอนการเพาะเชื้อ<br />
2. ตําแหนง ลักษณะสิ่งตรวจที่ดี ควรเก็บสิ่งสงตรวจจากบริเวณหรือตํ าแหนงที่มี<br />
โอกาสพบเชื้อมากที่สุด เชนในกรณีที่อุจจาระได ควรแนะนํ าใหผูปวยเก็บอุจจาระ<br />
สวนที่มีมูก หรือมูกปนเลือดบริเวณดังกลาวจะมีเชื้ออยูจํ านวนมาก<br />
3. ความสัมพันธกับระยะเวลาของโรค ควรเก็บสิ่งสงตรวจในชวงระยะเวลาของการ<br />
ดําเนินโรคที่จะมีโอกาสพบเชื้อมากที่สุด ในกรณีของ <strong>Salmonella</strong> และ Shigella คือ<br />
ในระยะ 3 วันแรก เมื่อเริ่มมีอาการอุจจาระรวง หลังจากนี้ไปแลวโอกาสจะพบเชื้อมี<br />
นอยลงตามลํ าดับ<br />
4. ปริมาณที่เหมาะสม ควรเก็บสิ่งสงตรวจใหไดปริมาณมากพอ เพื่อใหสามารถใช<br />
ในการตรวจไดครบสมบูรณของแตละวิธี การเก็บอุจจาระสํ าหรับการเพาะเชื้อควร<br />
เก็บประมาณ 0.5-2 กรัม และควรเก็บใสภาชนะที่สะอาดและปราศจากเชื้อ<br />
5. วิธีการเก็บสิ่งสงตรวจ สําหรับการตรวจหา <strong>Salmonella</strong> จากลํ าไส นอกจากจะสง<br />
เปนอุจจาระแลว สวนใหญมักใชสํ าลีพันปลายไมทํ า rectal swabโดยนํ าไม swab จุม<br />
ลงใน Cary Blair เพื่อใหสํ าลีติดนํ้ ายาและออนตัวเพื่อสะดวกเวลาสอดเขาไปใน<br />
20<br />
เรียบเรียงโดย อรุณ บางตระกูลนนท1 , สุมณฑา วัฒนสินธุ2 และชัยวัฒน พูลศรีกาญจน1<br />
1 WHO National <strong>Salmonella</strong> and Shigella Center, สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรสาธารณสุข นนทบุรี<br />
2 ภาควิชาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีการอาหาร คณะวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ม.ธรรมศาสตร
Change language