15.04.2013 Views

o costumeiro de pombeiro - Repositório Aberto da Universidade do ...

o costumeiro de pombeiro - Repositório Aberto da Universidade do ...

o costumeiro de pombeiro - Repositório Aberto da Universidade do ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

tenentes ut secundum <strong>do</strong>mum dream faciant in ilia proqualibet gravia parcentes<br />

346<br />

nec per maliciam quemquam clamantes»<br />

Segun<strong>do</strong> a <strong>de</strong>finição estabeleci<strong>da</strong> pelo Or<strong>do</strong> Cluniacensis, os circatores<br />

são aqueles que estão encarrega<strong>do</strong>s <strong>de</strong> inspeccionar o que fazem os irmãos,<br />

se são negligentes ou se prevaricam, e <strong>de</strong> fazer uma ron<strong>da</strong> pelo mosteiro.<br />

Estes oficiais «<strong>de</strong>bent ince<strong>de</strong>re, ut terrorem incutiant spectatoribus suis e<br />

exemplum religiositatis osten<strong>da</strong>nt; a<strong>de</strong>o tacite et severe <strong>de</strong>bent facere circa»<br />

(lib. I, cap. IV, p. 144). Estes oficiais são ain<strong>da</strong> previstos pelos Decreta<br />

Lanfranci (cap.85), pelas Constituições <strong>de</strong> Fleury 347 e pelos Consuetudines<br />

Hiraugienses (lib. II, cap. XXI).<br />

3.3.4.11. Outros oficiais liga<strong>do</strong>s à liturgia menciona<strong>do</strong>s pelo Costumeiro<br />

1) Sacer<strong>do</strong>tes - No Costumeiro são extremamente frequentes as referências a<br />

sacer<strong>do</strong>tes, por vezes a sacer<strong>do</strong>s eb<strong>do</strong>ma<strong>da</strong>rius 348 e também a ministri 349 . Os<br />

sacer<strong>do</strong>tes presi<strong>de</strong>m ou aju<strong>da</strong>m à missa e participam <strong>do</strong>s ofícios 350 - «Sacer<strong>do</strong>s<br />

revertatur ad corum in alba et in capa turifícet altaria» 35 '; «Qua (aqua) aspersa<br />

super omnibus ab ipso sacer<strong>do</strong>te» 352 ; «abbas vel sacer<strong>do</strong>s benedicat<br />

ramos» 353 ; com os sacer<strong>do</strong>tes colaboram os sacer<strong>do</strong>tes eb<strong>do</strong>ma<strong>da</strong>rii e os<br />

ministri - «Post orationem misse induantur se sacer<strong>do</strong>s et minister eo» ;<br />

«eb<strong>do</strong>ma<strong>da</strong>rii sacer<strong>do</strong>s et diáconos et infantes dicanturque missa matutinalis ad<br />

altare sancte Marie» 355 ; «Finita antiphona dicat sacer<strong>do</strong>s eb<strong>do</strong>ma<strong>da</strong>rius<br />

356<br />

versiculum»<br />

346<br />

Costumeiro, f.38r. .<br />

347<br />

Consuetudines Floriacensis antiquiores, libellus consuetudinárias: De officiahbus, cap. 10 in Corpus<br />

consuetudinum monasticarum, t. VII, vol. III. p. 17.<br />

348<br />

Costumeiro, ff.8v, 9r, 34v, 50r, etc. O sacer<strong>do</strong>s heb<strong>do</strong>ma<strong>da</strong>rius é o sacer<strong>do</strong>te que durante uma<br />

semana tinha a incumbência <strong>de</strong> celebrar as missas <strong>da</strong> comuni<strong>da</strong><strong>de</strong>.<br />

3A9<br />

Costumeiro, ff.llv, 12v.<br />

350<br />

Costumeiro, ff.6r, 9r.<br />

351<br />

Costumeiro, f.lOv.<br />

352<br />

Costumeiro, f.22v.<br />

353<br />

Costumeiro, ff.41r, 45v, lv, 5r, 96v, etc.<br />

3Í4 Costumeiro, f.llv.<br />

355 Costumeiro, f.30v.<br />

356 Cosfwme/ro, ff.34v, 50r. 97r, etc.<br />

98<br />

354

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!