Hoofdstuk 1: Inleiding - Wsnp - Raad voor Rechtsbijstand

ADVIESRAPPORT
Deel I: Onderzoeks- en adviesrapport
Hoofdstuk 7: Conclusies en aanbevelingen
In dit hoofdstuk zal het onderzoek en de hieruit naar voren gekomen conclusies en
aanbevelingen worden samengevat.
7.1 Samenvatting
In eerste instantie is een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van een
kwaliteitssysteem. Hiertoe zijn een vijftal interviews afgenomen met vertegenwoordigers van
verschillende bewindvoerdersorganisaties, variërend in omvang, doelstelling en aantal
arrondissementen. Uit deze interviews is gebleken dat een kwaliteitssysteem inderdaad zinvol
en haalbaar en zelfs gewenst is.
Een groot probleem dat tijdens de interviews naar voren is gekomen is het gebrek aan
mensen, middelen en tijd. De organisaties kampen met een hoge werkdruk en zijn niet in staat
om kostendekkend te werken. Een probleem dat men ook terugziet in de landelijke
ontwikkelingen binnen de Wsnp. Zo vertoont het aantal bewindvoerders een groot verloop, op
14 februari waren er 1.982 bewindvoerders, waarvan 670 weer uitgeschreven zijn en er
uiteindelijk slechts 850 structureel beschikbaar zijn. Dit, terwijl het aantal
schuldsaneringszaken, sinds de invoering van de Wsnp in 1998, alleen maar is toegenomen.
Als reactie hierop hebben verschillende organisaties een rem gezet op het aantal
schuldsaneringszaken dat zij behandelen en is de gehanteerde taakopvatting op een of andere
wijze beperkt. Een integrale aanpak, zoals wordt nagestreefd door deze wet, is veelal niet
realiseerbaar.
Er werd bijvoorbeeld aangegeven dat de postblokkade en het huisbezoek erg veel tijd kost
en niet altijd even zinvol is. Of uitoefening van de postblokkade en het afleggen van een
huisbezoek noodzakelijk is zou, zo werd aangegeven, per situatie bekeken moeten worden.
Er werd zelfs geopperd om deze processen af te schaffen. Het is dan echter de vraag wat er
dan nog over blijft van de Wsnp. Op basis van welke gegevens zou men de schuldsanering
op moeten zetten en hoe kan in dat geval de saniet worden gecontroleerd?
Daarnaast werd aangegeven dat, omdat men in een aantal gevallen regelmatig contact heeft
met de rechter-commissaris, de halfjaarlijkse verslaglegging aan de rechter-commissaris
misschien vervangen zou kunnen worden door een jaarlijkse verslaglegging in combinatie
met tussentijdse contacten. Voor sommige organisaties lijkt dit misschien logisch, maar
zoals uit de enquêtes bleek heeft een groot aantal organisaties slechts sporadisch contact
met de rechter-commissaris.
Opvallend is dat, hoewel men wel aangeeft niet kostendekkend te werken, een groot aantal
organisaties onvoldoende zicht heeft op hun kosten en opbrengsten en eindresultaten als
geheel. Veel bewindvoerdersorganisaties hebben dan ook problemen met hun continuïteit. Zo
kwam uit de enquête naar voren dat slechts in twee van de vijf gevallen een bedrijfsplan met
begroting aanwezig was. Hoewel men aangaf wel op een andere wijze inzicht te hebben op de
kosten en opbrengsten van de organisatie, kan men zich afvragen in welke mate men in dat
geval zicht heeft op de continuïteit van de organisatie en de ontwikkeling en verdeling van
haar opbrengsten en kosten.
Gwendolyn Tellekamp
Afstudeerperiode februari – juni 2003
51