OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

102
vooral uit een wellicht wat te ver gedreven vrees voor
Bantams oorlogzuchtige bedoelingen, de middelen onthield
den oorlog tot een goed einde te brengen, in de laatste
dagen van Maart 1678 naar Batavia terug, om als directeurgeneraal
en eerste raad van Indië aan de Hooge-tafel
zitting te nemen; na den dood van Maetsuyker was het
opperbestuur reeds bij den aanvang des jaars in handen
van Rijklof v. Goens overgegaan.
Alvorens echter de verdere bewegingen op het oorlogsterrein
te volgen, vereischen Sumatra en eenige buiten
den Archipel voorgevallen gebeurtenissen een oogenblik
onze aandacht.
De gespannen verhouding tussclien de koningin van
Atjih en de O. I. Comp. — door eene reeks vijandelijkheden
gevolgd — was sinds 1649 er niet op verbeterd
, en ons hoofdkwartier op Sumatra's westkust door
Groenewegen in 1662 naar 't eiland Tjinko overgebracht.
Hoewel met eenige oeverstaten handelsbetrekkingen waren
aangeknoopt, de Atjineezen door Cau uit Salida,
Priaman, Tikoe en andere plaatsen verdreven en er vaste
kantoren opgericht werden, was de vrede niet hersteld.
Eerst nadat Abraham Verspeet met eene vrij talrijke
macht in Sept. 1666 het anker voor Tjinko had doen
vallen, wapperde de Hollandsche vlag van daar tot aan
Baros, bij welke expeditie Poolman zoo flink door den
Bonischen prins Aroe Palakka werd ondersteund. Ofschoon
nu de staatkundige toestand door nieuwe verbintenissen
beter geregeld en de vrede op hechtere grondslagen gevestigd
scheen, deden Engelsche mededinging, Atjih's
afgunst, het niet nakomen van gesloten traktaten, en de
verkeerde handelingen van Compagnie's dienaren onrust
en vijandschap voortduren. Zoo ging o. a. in 1684, Benkoelen
voor de Comp, verloren, en bleven hare betrekkingen met
Djambi, Kampar, Siak en de verdere oostkust nog van
weinig beteekenis.
Van Goens, de held van Malabar en Koromandel, had
ook als bewindvoerder op Ceilon, waar hij door zijne zelfstandige
vastberaden houding de grootste diensten bewees,
zijn ouden roem gehandhaafd.