OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

82
Bantam en Batavia met Ommelanden uitgezonderd, was
schier geheel Java aan hem onderhoorig of cijnsbaar, of
werden er althans zijne souvereine rechten erkend, hoewel
sommige landschappen zich nu en dan aan die suprematie
trachtten te onttrekken. Reeds in Juli 1646 verscheen een
gezantschap te Batavia, door den rijksbestuurder Wira Goena
afgezonden, om van de troonsverandering en de vredelievende
gevoelens van den nieuwen heerscher kennis te
geven. Hij was tot de uitlevering van de nog in Mataram
gevangen Nederlanders bereid, en geneigd in vrede en
vriendschap met de Comp, te leven, mits door den gouverneur-generaal
de eerste schrede gedaan werd. Men gaf
een gunstig antwoord. Sebald Wonderaer vertrok met
geschenken en de vroeger gemaakte gevangenen, waarop
een gezantschap van den soesoehoenan volgde, met aanbieding
van een zestal artikelen, als grondslag van een
verbond dat in 1647 tot stand kwam.
Ook met den pangeran van Bantam, — die benevens een
heiligen standaard, den titel van sultan uit Mekka ontvangen
had — werd de verstandhouding nu eens meer
dan eens minder gespannen, omstreeks dezen tijd eenigszins
verbeterd. De Comp, had alzoo met de twee machtigste
staten van midden- en west-Java hare handels- en
staatkundige betrekkingen geregeld, en Batavia kon zich
rustig ontwikkelen tot de toekomstige „Koningin der Oostersche
steden."
Op Ceilon had het overmoedige en onhandige gedrag
der Nederlandsche bevelhebbers, in 1646 aan Radja Singa
aanleiding gegeven de wapenen op te vatten, den commandeur
Adriaan van der Stel te doen vermoorden en
meer dan 600 der zijnen gevangen te nemen. Beleid en
geduld waren hier noodig om onze bijkans verlorene zaak
te herstellen. Gelukkig viel de keuze die moeilijke taak
te vervullen op Joan Maetsuykcr, een man die zich
reeds meermalen gunstig had onderscheiden. Door zijne
vastberaden houding zoowel als door zijn toegevend en
beleidvol gedrag, wist hij niet alleen de gevangenen
te bevrijden, maar ook een vredesverdrag te sluiten,
waarbij Punto de Galle en Ngombo voor de Comp, behouden
bleven, 't geen eene verdere ontwikkeling van
,'