OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

55
HOOFDSTUK III.
DE OOST-INDISCHE ARCHIPEL ONDER HET BESTUUR
DER EERSTE GOUVERNEURS-GENERAAL TOT AAN
DAT VAN ANTONIE VAN DIEMEN.
1610—1636.
Ten einde een juister denkbeeld van den toenmaligen
toestand te verkrijgen, was het noodig iets langer bij het
verhaal van de opkomst van 't Nederlandsch gezag in Oostlndië
stil te staan, dan de grenzen dezer handleiding over
't geheel gedoogen. 't Was noodig te doen uitkomen, met
hoeveel moeite en inspanning de eerste vestiging onzer voorouders
in dien voor 't moederland zoo belangrijken Archipel
gepaard ging, met hoeveel bezwaren van allerlei aard de
Vereenigde O.-I. C. in den aanvang had te kampen.
Thans zullen wij de mannen volgen, die voor de belangen
dezer groote handelmaatschappij moesten waken, en van
wier meerdere of mindere bekwaamheid , ruime of be-
krompen inzichten ;
hare verdere ontwikkeling en uit-
breiding, alsmede de handhaving van ons gezag grootendeels
afhankelijk waren. Men vergeté echter niet, welk
een groote invloed door politieke, financieële of andere
toestanden daarop kon worden uitgeoefend.
Pieter Both van Amersfoort, een strikt eerlijk, streng,
eenvoudig man, werd de eerste gouverneur-generaal van
Neêrlands-Indië.
Van een vrijgeleide van Spanje's koning en een afschrift
van het twaalfjarig bestand voorzien, verseheen
hij met eene rijk uitgeruste vloot van acht schepen,
waarop eenige troepen, handwerkslieden en kolonistenhuisgezinnen,
op den 19 den December 1610 voor Bantam.
De zaken waren daar geenszins vooruit gegaan. Door Spaanschen
en Portugeeschen invloed bewerkt was het bestuur
den Hollanders zelfs zóó vijandig gezind, dat de opperlandvoogd
begreep, bij tijds voor een toevluchtsoord te
moeten zorgen, te meer daar de Spanjaarden zich ongenegen
betoonden het bestand te erkennen en de vijandelijk-