OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

297
vinden. Dag aan dag moesten onze troepen de meest
vermoeiende en afmattende marschen afleggen zonder een
bepaald voordeel te behalen; overal vonden zij ontrouw
on verraad. Schijnbaar ons toegenegen hoofden, heulden
met den vijand en deden de best overlegde plannen mislukken.
Waande men hem voor goed verslagen, eenonverhoedsche
aanval deed dien waan spoedig verdwijnen.
Was heden een benting genomen en geslecht, morgen
wapperde de oproervaan van eene nieuwe sterkte, en
scheen het vuur des opstands in 't noorden of oosten
gedoofd, de uit het zuiden en westen opstijgende rookwolken
verkondigden dat het dââr met vernieuwde kracht
ontvlamde 1). Eindelijk geloofde men het doel te hebben
bereikt; den 2 de » Oct. 1861 bood demang Lehman te
Martapoera zijne onderwerping aan, met belofte, ook Hidajat
daartoe te bewegen, en werkelijk keerde hij den
28 sten Januari van 't volgende jaar met den ex-njksbestuurder,
van vele hoofden vergezeld, naar Martapoera
terug. Hij scheen bereid aan alle hem gestelde voorwaarden
te zullen voldoen. Maar al weer schuilde er verraad;
eenige dagen later waren èn Hidajat, èn demang Lehman
verdwenen. Toch waren er nog geen vier weken verkopen
of die ongelukkige vorst keerde uitgeput van honger
en ellende terug, en gaf zich te Martapoera op genade of
ongenade over.
Den 3 de « Maart 1862 lichtte de Bali het anker en voerde
den pangeran met een 70tal volgelingen naar Java
over; de vrede kwam echter niet tot stand, voordat Antassari
overleden, Amin Oe'llah verbannen en demang
Lehman ter dood gebracht was; eerst toen keerde langzamerhand
het vertrouwen terug. Hoewel tusschon den
sultan van Atjih en het Nederlandsche gouvernement in
1857 een verdrag was gesloten, had het weinig waarborgen
voor een duurzamen vrede opgeleverd; en de reeds
bestaande gespannen verhouding, was er niet op verbeterd
toen bij onze vernieuwde vestiging in Siak, Neerlands oppermacht
tot kaap Tamiang werd erkend.
1) Men raadplege daarover: De Bandjermasitische krijg van 1859—1863,
door W. A. van Rees.