OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

211
civiele rechtszaken in elke residentie (vroeger landdrostambten)
werden opgericht. Die residentiën waren 16 in
getal; doch de residenten die hunne instructiën van „den
luit.-gouv. in Rade" ontvingen, konden moeilijk aan de
vele hun opgedragen plichten voldoen. De gewichtigste
verandering in het rechtswezen gebracht, was de instelling
van gezworenen (jurtj), in Engeland misschien onmisbaar,
maar voor Indië ten eencnmale ongeschikt.
De magistratuur te Batavia bestond uit de bank van
magistraten, wier rechtsmacht gelijk stond met die der
quarter sessions in Engeland, oen baljuw voor de stad,
een voor de Ommelanden, en een waterfiskaal. Hunne in
den aanvang te veelvuldige werkzaamheden werden gaandeweg
gewijzigd en verminderd. Bij de rechtsbedeeling
onder de inlanders, in 1814 geregeld, en z. v. m. op
oude gewoonten en dorps-instellingen gegrond, werd de
resident opperrechter en eerste magistraat binnen zijne
residentie, terwijl onder zijn toezicht de districten en
division door regenten en wedana's of demangs werden
bestuurd. De keuze der dorpshoofden, wier salaris in eene
toewijzing van land bestond, werd onder sanctie van den
resident aan de bewoners overgelaten. De omgaande
rechters (courts of circuit) moesten om de drie maanden
de districten rondgaan, en bij de opening van elke zitting,
werd uit eene door den hoofd-djaksa hun voorgelegde
lijst van aanzienlijke inlanders (minstens van den
rang van dorpshoofd) de.jury gekozen.
In het administratief beheer en de comptabiliteit kwamen
weinig veranderingen, behalve dat de door Daendels
ingevoerde wijze van boekhouden werd afgeschaft en in
stede van de rekenkamer, de accountant-general de spil
werd der financieelo administratie. Hoewel aan het door
En "eland erkende papierengeld een wettige koers was
geo-even van 6i rijksd. tegen 1 Sp. mat, kon men weldra
12 rijksdaalders aan papier voor dien prijs bekomen, waardoor
de geldmarkt, even als vroeger gedrukt bleef. Zelfs
door eene amortisatie, deels ten gevolge van aanzienlijke
landverkoopen, of beter gezegd, van de voortbrengselen
van den grond volgens herkomst en gebruik, deels door
vernietiging van 't oude papierengeld, was de markt niet