OOST-lNDIË. - the Aceh Books website

157
Op die wijze bleef Ceilon voor de O. I. C. behouden.
Doch nu wapperde ook de Pransche vaan dââr waar ze
ruim eene eeuw geleden door Rijklof van Goens zoo
roemvol werd neergehaald, en waar Hollands eer en
wapenroem toen zoo waardig werden gehandhaafd, moest %
thans Pransche hulp en bescherming met goud worden
betaald !
De mare van dien oorlog met Engeland had het Indisch
bestuur geheel ter neer geslagen. Wel werden te Batavia
eenige verdedigingsmaatregelen tegen een eventueelen
aanval genomen, maar men verzuimde het noodige te
doen, om de Engelschen ook in de buitenbezittingen het
hoofd te bieden, ofschoon de zeven toen beschikbare en
ten oorlog uitgeruste schepen, meer dan voldoende waren
, den Yijand Benkoelen en wellicht geheel Sumatra
te doen ontruimen.
Intusschen was de gemeenschap met het moederland
verbroken : noch schepen, noch troepen, noch geld konden
naar Java worden overgezonden, dat geruimen tijd
geheel aan zich zelven werd overgelaten. Die oorlog had
voor de Comp, èn in Nederland èn in Indië de noodlottigste
gevolgen en bracht haar een grooten stap nader tot
haren val. De voorhanden producten werden te Batavia
tegen eiken prijs verkocht, en er moest tot een bedrag
van drie millioen gulden aan papieren geld worden uitgegeven,
om in den geldnood te voorzien.
Ook in den Archipel was het niet rustig gebleven. De
Boegineesche onderkoning van Riouw, radja Hadji, die
onredelijkerwijze zijn deel eischte in den buit van een op
zijne kusten veroverden Engelschen koopvaarder, liet in
de Straat van Malakka verscheiden Compagnies-schepen
aantasten ; en in weerwil dat de haven door een smaldeel
onder den kapit. t. z. d'Abo geblokkeerd en zooveel
mogelijk allen toevoer afgesneden werd, was hij er in
geslaagd zich te versterken, en tot eene ernstige verdediging
voor te bereiden. Een op den 8 stcn Januari beproefden
doch slecht geleiden aanval mislukte, en toen
een der schepen in de lucht vloog, waarbij de naar Riouw
afgevaardigde regeerings-commissaris Lemker met een
aantal der zijnen omkwam, moest men onverrichter zake