november/december 1 9 9 7 vn-vrouwen verdrag roniek ... - Aletta

More documents

Recommendations

Info

heeft gedaan door middel van invoering van het pensioenreglement van die datum. De verjaringstermijn van de rechtsvordering tot nakoming van deze verplichting is op grond van art. 2004 BW (oud) 30 jaar. Deze termijn liep op grond van art. 73 Ow door na 1 januari 1992 en is door Y met het op 15 okt. 1992 uitbrengen van de dagvaarding in de onderhavige zaak gestuit. 6.8. Het recht op aansluiting houdt in het recht van Y om van X aansluiting bij een bedrijfspensioenregeling te eisen. Dit recht komt Y gelet op de tijdige stuiting van de verjaringstermijn, thans nog toe. Daar moet echter de volgende kanttekening bij gemaakt worden. Zoals in het Fisscher-arrest is beslist, kan een werknemer zich niet op het grond van het feit, dat hij met terugwerkende kracht aanspraak kan maken op aansluiting bij een bedrijfspensioenregeling, onttrekken aan de betaling van de op de betrokken periode van aansluiting betrekking hebbende,premie (overweging nr. 37 en onderdeel 4 van het dictum in het Fisscher arrest van het EG-Hof). 6.9 Nu in 1978 voor werknemers van X een wachttijd van twee jaar gold kan Y in beginsel vorderen dat X gehouden is Y met terugwerkende kracht tot 1 september 1980 op te nemen in haar pensioenregeling. X voert in haar memorie van grieven onder nr 24 terecht aan dat de verplichting van X om Y aan te sluiten bij de pensioenregeling zich vertaalt in een verplichting tot betaling van premies door werkgever en werknemer en dat deze verplichting er een is bij het jaar of een kortere termijn. Zowel onder het oude recht (art. 2012 BW) als onder het nieuwe recht (art. 3:308 BW) geldt voor de vordering tot betaling bij het jaar of korter een verjaringstermijn van 5 jaar. Naar het oordeel van de rechtbank doet X derhalve terecht een beroep op verjaring. Dit brengt mee dat X niet verplicht is tot het betalen van premies ten aanzien van de periode liggend vóór 15 oktober 1987. De toepassing van deze verjaringsregels op de op het gemeenschapsrecht gebaseerde vorderingen van Y is naar het oordeel van de rechtbank niet ongunstiger dan voor soortgelijke vorderingen terzake achterstallig salaris en maakt het evenmin in de praktijk onmogelijk voor Y om het aan het gemeenschapsrecht ontleende recht uit te oefenen. 6.10. Gelet op de vordering van Y, zoals die na wijziging luidt, wenst Y haar pensioen met terugwerkende kracht op te bouwen uitsluitend op basis van de RECHTSPRAAK werkgeverspremies. Naar het voorlopig oordeel van de rechtbank staat het bovenvermelde Fisscher-arrest aan deze wens niet in de weg. Het EG-Hof heeft in dat arrest tot uitdrukking gebracht dat de werknemer, die met terugwerkende kracht aanspraak kan maken op aansluiting bij een bedrijfspensioenregeling, zich niet kan onttrekken aan betaling van over de periode van aansluiting betrekking hebbende premie, aangezien deze werknemer niet kan verlangen dat hij 'in het bijzonder op het financiële vlak, gunstiger wordt behandeld, dan wanneer hij regelmatig bij de regeling aangesloten was geweest'. Tegemoetkoming aan de wens van Y zal derhalve in ieder geval niet kunnen leiden tot aanspraken op pensioen die vergelijkbaar zijn met die van andere bij de pensioenverzekeraar aangesloten werknemers. 6.11. Het is de rechtbank echter nog niet duidelijk of deze wens van Y daadwerkelijk zonder problemen en/of extra kosten voor X en/of haar pensioenverzekeraar te realiseren valt. De rechtbank wenst hieromtrent door partijen, in de eerste plaats door X geïnformeerd te worden en zij zal daartoe een comparitie van partijen bepalen. 6.12 Iedere verdere beslissing wordt aangehouden. Beslissing De rechtbank in het principale en in het incidentele hoger beroep: Houdt iedere verder beslissing aan. Noot Naar aanleiding van een vordering ex artikel 119 EEG-verdrag tot herstel van pensioenrechten wegens deeltijddiscriminatie, komt de Rechtbank Den Haag uiteindelijk uit op een verjaringstermijn van vijfjaar. Dat maakt de stand tot nu toe 2-1. 'Den Haag' wordt bijgevallen in de vijfjaar door 'Alkmaar', terwijl 'Utrecht' tot nu toe alleen staat met dertig jaar (oud BW). Alle rechtbanken volgen verschillende redeneringen, evenals de kantonrechters deden. 'Gelukkig hebben we maar één Hoge Raad', verzucht Breuker (noot bij PJ 1997, 39). De motiveringen van de Rechtbank Den Haag zijn vrij extensief en daarom, lijkt mij, leerzaam. Het staat er niet heel duidelijk, maar ik lees de uitspraak zo dat de rechtbank in eerste instantie de vordering tot aansluiting karakteriseert als de plicht van de werkgever om op grond van de arbeidsovereenkomst een pensioentoezegging te doen. Op deze nakoming van een verbintenis acht de rechtbank onder het oud BW een dertigjarige termijn van toepassing (art. 2004 BW). Vervolgens gaat de rechtbank echter verder en constateert dat nakoming met zich meebrengt dat premies betaald moeten worden door werkgever en werknemer. Omdat dit periodieke vorderingen zijn, wordt hierop een vijfjarige termijn (art. 2012 oud BW en art. 3:308 NBW) van toepassing geacht. Vervolgens wordt deze termijn getoetst aan het gemeenschapsrecht dat stelt dat op vorderingen die primair rusten in het gemeenschapsrecht geen naar nationaal recht ongunstige beroepstermijnen mogen worden toegepast in vergelijking met zuiver nationale vorderingen. De rechtbank meent dat hieraan voldaan is, omdat op zuivere, nationale vorderingen van achterstallig salaris ook een verjaring van vijfjaar wordt toegepast. De vraag is uiteraard of afdracht van pensioenpremie in alle gevallen vergeleken mag worden met achterstallig salaris. Ik kom hierop terug. De rechtbank overweegt dan nog ten overvloede dat Y in wezen vordert om vanaf 1978 (wordt 1980 wegens een wachtstand van twee jaar in het pensioenreglement) te worden opgenomen op kosten van de werkgever, omdat de premieplicht van Y zelf is verjaard. Hiertegen verzet zich het Fisscher-arrest van het HvJ EG, aldus de rechtbank, omdat de werknemer niet kan verlangen gunstiger behandeld te worden dan wanneer van regelmatige aansluiting sprake was geweest. De rechtbank lijkt het met bovenstaande redenering nog ingewikkelder te maken dan het al is. Als de vordering in wezen de nakoming van een verbintenis tot geven of doen behelst (namelijk nakoming van de plicht een pensioentoezegging te doen op basis van de arbeidsovereenkomst), die na dertig jaar verjaart onder het oud BW, ligt het niet voor de hand om de onderliggende plichten die moeten leiden tot deze pensioentoezegging vervolgens weer als een zelfstandige vordering te behandelen die, ook weer, hun eigen verjaringstermijnen kennen. Op deze wijze zijn de verschillende wettelijke verjaringstermijnen die afhankelijk zijn van de aard van de rechtsvordering als het ware ad random te gebruiken, doordat de meeste vorderingen wel subverplichtingen kennen, die dan ook weer naar hun aard beoordeeld mogen worden. Dat lijkt me niet helemaal de bedoeling van het wettelijk stelsel van verjaring. Het behandelen van de pen- 10 NEMESIS
sioenstortingsplicht als zelfstandige vordering lijkt alleen aangewezen, wanneer de pensioentoezegging wel tot stand is gekomen maar er ten onrechte geen premie is afgedragen. Bovendien, zelfs al zou de pensioenstortingsplicht verjaard zijn, dat maakt niet automatisch dat de plicht tot het doen van een pensioentoezegging verjaard is. Dit laatste lijkt overigens alleen onder het oud BW relevant, omdat onder het NB W een verbintenis tot geven of doen op grond van art. 3:307 BW ook na vijf jaar verjaart (dertig jaar onder het oud BW). Met andere woorden de plicht tot het doen van een pensioentoezegging en de plicht tot premiebetaling verjaren onder het NBW op hetzelfde moment. De rechtbank lijkt er echter vanuit te gaan dat zelfs al zou de vordering tot het doen van een pensioentoezegging niet verjaard zijn, deze toch niet kan worden toegewezen omdat zonder premieplicht (die volgens de rechtbank wel verjaard is) Y in dat geval in een gunstiger positie terecht komt dan wanneer zij regelmatig aangesloten was geweest. Maar afgezien van bovenstaande problematiek, lijkt het ook als we meegaan met de rechtbank - en de plicht tot de storting van pensioenpremie als zelfstandige nevenvordering behandelen - nog niet zeker welke verjaring daarop staat. Volgens de rechtbank is dit vijf jaar ex art. 2012 oud BW dan wel art. 3:308 NBW. De storting van premie is in beginsel een periodieke verplichting en lijkt derhalve inderdaad onder deze artikelen te vallen. De HR heeft evenwel, onder vigeur van het oud BW, artikel 2012 ten voordele van de werknemer doorbroken in een geval waar wel een pensioentoezegging was gedaan aan de werknemer, maar nooit daadwerkelijk premie was afgedragen door de werkgever a#n het pensioenfonds (HR 10 september 1993, NJ 1993/736, zie ook mijn noot bij RN 1997, 714). Het lijkt mij verdedigbaar, nu de rechtbank de plicht tot het doen van een pensioentoezegging pas na dertig jaar laat verjaren, dat hier van een vergelijkbare situatie sprake is. Indien in beginsel een pensioentoezegging afgedwongen kan worden omdat deze nog niet is verjaard en er is derhalve op onrechtmatige wijze geen premie afgedragen, lijkt ook hier te gelden dat de werkgever niet vervolgens aan de werknemer de verjaringstermijn van art. 2012 mag tegenwerpen. Dat laat weer wel de vraag open of de werknemer dezelfde verjaringstermijn mag tegenwerpen als het om zijn eigen pensioenpremieplicht RECHTSPRAAK gaat. Op grond van Fisscher kan men zeggen van niet, hoewel ook verdedigd kan worden dat Fisscher uitsluitend het evenwicht tussen pensioenrechten en premieplichten op basis van artikel 119 EEG-verdrag uitlegt en derhalve niet doorgetrokken kan worden naar de wijze waarop deze rechten en plichten naar nationaal recht verjaren. Wel moet wederom aangetekend worden dat bovenstaande alinea in beginsel alleen relevant is onder het oud BW, oftewel ingeval van vorderingen ingediend voor 1 januari 1993. Weliswaar is art. 3:308 vergelijkbaar met art. 2012, waardoor de genoemde jurisprudentie van de HR is door te trekken naar het NBW. Probleem is evenwel, zoals eerder gezegd, dat onder het NBW de plicht tot pensioentoezegging na vijfjaar al zou kunnen verjaren ex art. 3:307 BW. Indien er geen pensioentoezegging meer afgedwongen kan worden, lijkt men ook weinig te hebben aan een langere verjaringstermijn van de plicht tot betaling van pensioenpremie. Tenzij men weer, zoals verschillende kantonrechters en rechtbanken, de stap van pensioentoezegging volledig overslaat en de vordering tot aansluiting rechtstreeks vertaalt in nakoming van verschuldigde pensioenpremies. Een andere mogelijkheid zou nog zijn, om te stellen dat de HR in NJ 1993/736 de lange verjaringstermijn uit het BW van toepassing acht, wanneer op onrechtmatige wijze geen pensioenpremie is afgedragen door de werkgever. Aangezien de toepasselijke nationale beroepstermijnen bij de handhaving van gemeenschapsrecht niet ongunstiger mogen zijn, dan die worden toegepast op vergelijkbare, nationale vorderingen, zou de nationale rechter bij de handhaving van artikel 119 eveneens de lange verjaringstermijn moeten toepassen als het gaat om het op onrechtmatige wijze niet afdragen van pensioenpremie. Het voorafgaande toont wel aan dat er vele juridische wegen te volgen zijn, zolang de primaire vraag, namelijk wat is de aard van de vordering, nog steeds niet eenduidig beantwoord is. De Rechtbank Den Haag helpt ons hiermee niet verder. Integendeel misschien, omdat de rechtbank de plicht tot aansluiting karakteriseert als een plicht tot pensioentoezegging én als een plicht tot premiebetaling, die ieder bovendien, in ieder geval onder het oud BW, verschillende verjaringstermijnen kennen. Albertine Veldman Nr 801 (RN-kort) Hof van Justitie EG 17 april 1997 (Evrenopoulos) Nr C 147/95 Mrs Mancini, Murray, Kakouris, Kapteyn, Ragnemalm Dimossia Epicheirissi Ilektrismou (DEI) en Evrenopolous Pensioen, beloning, terugwerkende kracht Art. 119 EEG-verdrag, EG-richtlijn 79/7 1) De uitkeringen die uit hoofde van een pensioenregeling als de verzekeringsregeling van Dimossia Epicheirissi Ilektrismou worden toegekend, daaronder begrepen de overlevingspensioenen, vallen binnen de werkingssfeer van artikel 119 EG-Verdrag. 2) Artikel 119 EG-Verdrag verzet zich tegen de toepassing van een nationale bepaling die de toekenning van een weduwnaarspensioen dat onder het begrip beloning in de zin van dat artikel valt, afhankelijk stelt van bijzondere voorwaarden die niet voor weduwen gelden; geen regel van gemeenschapsrecht kan de handhaving van die bepaling rechtvaardigen. 3) Het protocol ad artikel 119 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap moet aldus worden uitgelegd, dat in het kader van een vóór 17 mei 1990 ingestelde rechtsvordering ter verkrijging van uitkeringen krachtens een ondernemingsregeling inzake sociale zekerheid een beroep kan worden gedaan op artikel 119, ook al is die vordering niet-ontvankelijk verklaard omdat de betrokkene niet tevoren een bezwaarschrift had ingediend, wanneer de nationale rechter hem een nieuwe termijn voor de indiening van een dergelijk bezwaarschrift heeft gegund. 4) Artikel 119 EG-Verdrag vereist,, dat weduwnaars die het slachtoffer zijn van een door deze bepaling verboden discriminatie, een pensioen of een andere uitkering voor nabestaanden verkrijgen onder dezelfde voorwaarden als weduwen. 1997 nr 6 11
Page 1 and 2: NOVEMBER/DECEMBER 1997 SEXUEEL MISB
Page 3 and 4: Bestrijding sexueel geweld verstand
Page 5 and 6: I ARTIKEL tuele algehele herziening
Page 7 and 8: ing in deze notitie. De motie Van d
Page 9 and 10: I KRONIEK VAN HET PERSONEN- EN FAMI
Page 11 and 12: KRONIEK VAN HET PERSONEN- EN FAMILI
Page 13 and 14: KRONIEK VAN HET PERSONEN- EN FAMILI
Page 15 and 16: ACTUAUTEITENKATERN Samenstelling El
Page 17 and 18: 2.5. Verworpen moet worden de opvat
Page 19 and 20: 5. Het oordeel van de Commissie De
Page 21 and 22: PENSIOEN Nr 798 (RN-kort) Rechtbank
Page 23: ken met die van Rechtbank Amsterdam
Page 27 and 28: De ambtenaar van de burgerlijke sta
Page 29 and 30: het overige bewijsmateriaal louter
Page 31 and 32: het aan Y. toegebrachte leed uitzon
Page 33 and 34: ting als medeplegers voor hun reken
Page 35 and 36: volging neemt een aanvang vanaf het
Page 37 and 38: Verkrachting Nr812(RN-kort) Rechtba
Page 39 and 40: mende redenen van humanitaire aard
Page 41 and 42: duidt er op dat de werkzaamheden va
Page 43 and 44: Voor vrouwen die als zelfstandigen
Page 45 and 46: een specialis is ten opzichte van a
Page 47 and 48: 8. Voortgangsbrief emancipatiebelei
Page 49 and 50: ling op enig moment later in de pro
Page 51 and 52: het EG-verdrag plaatsgevonden. Het
Page 53 and 54: echt. 26 Ter aanvulling daarop kan
Page 55 and 56: wen in horizontaal perspectief, SEW
Page 57 and 58: Overwerkvergoeding voor deeltijders
Page 59 and 60: gens mij biedt het karakteriseren v
Page 61 and 62: WOMEN'S LEGAL STUDIES First Announc
Page 63 and 64: Seks en sport (...) Verkrachting is

november/december 1 9 9 7 vn-vrouwen verdrag roniek ... - Aletta

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?