Innovatie-inspanningen van Vlaamse ondernemingen : een ... - IWT

HOOFDSTUK 3 > Methodologie van de CIS-3-enquête
nationale harmonisatie in de gehanteerde
methode, aangezien ze toegepast wordt
door meerdere landen. Anderzijds kan niet
ontkend worden dat het rechtstreeks overnemen
van deze methode voor de Vlaamse
gegevens mogelijk problematisch is omwille
van: a) het herformuleren van een aantal vragen
in de Vlaamse vragenlijst ten opzichte
van de Eurostat referentie-formulering; b)
het opnemen van een aantal extra vragen
voor Vlaanderen ten opzichte van de
Eurostat vragenlijst; en tenslotte, maar niet in
het minst, c) de invloed van de afwijkende
lay-out van de Vlaamse vragenlijst op de kwaliteit
van de antwoorden, die in de huidige
onderzoeksinspanning aan het licht wordt
gebracht, waarmee in een gestandaardiseerde
cleaningmethode, met name in de
Eurostat-cleaningprocedure, wellicht onvoldoende
rekening wordt gehouden. Concreet
betekent het dat voor wat betreft de respons
mailing, de voorlopige resultaten op basis
van de Eurostat-methode, lijken te wijzen op
een ongeveer 10% lagere procesinnovatiegraad
dan in onderhavige studie.
Niettegenstaande eventuele afwijkende
klemtonen van de gehanteerde methode
ten opzichte van de Eurostat methode, is het
geenszins – al was het maar wegens het nog
niet beschikbaar zijn van de gecleande data
op basis van de Eurostat-methodiek – aan te
raden om gebruik te maken van cijfers waarbij
geen cleaning werd uitgevoerd: een analyse
op basis van het ongecleande datamateriaal
is dus geen optie.
Op basis van de resultaten van de gehanteerde
uitgebreide cleaningprocedure kunnen
immers in het bijzonder de volgende
conclusies getrokken worden:
• Onvoldoende documentatie van voorgaande
onderzoeksfasen
Tijdens de datacleaning kon worden vastgesteld
dat voorgaande onderzoeksfasen
niet steeds even goed gedocumenteerd
waren of tenminste dat documentatie
omtrent een aantal aspecten niet steeds
beschikbaar gesteld kon worden.
• Aanwezigheid van ontoelaatbare waarden
in de data
21
IWT-STUDIES > >> 45
In een aantal gevallen werden coderingsfouten
(meer bepaald het hanteren van
andere codes dan mogelijk op basis van
het coderingsschema) en inkeyingsfouten
vastgesteld.
• Aanwezigheid van inconsistenties in de data
Door het vergelijken van de antwoorden
op verschillende, maar logisch samenhangende
vragen, konden voor diverse variabelen
en met betrekking tot een redelijk
groot aantal cases inconsistenties vastgesteld
worden. Voorbeelden hiervan betreffen
bijvoorbeeld bedrijven die verklaren
zowel innovatief te zijn als niet innovatief.
Dergelijke antwoorden zijn logisch inconsistent.
• Impact van stroomschema van de vragenlijst
en filtervragen
Op basis van analyse van de data kan
gesteld worden dat het stroomschema en
de lay-out van de vragenlijst (via aanduidingen
in de vragenlijst wordt de respondent
doorheen de vragenlijst geleid, waarbij
deze enkel de voor hem of haar van
toepassing zijnde vragen dient te beantwoorden),
van invloed zijn op de kwaliteit
van de antwoorden op bepaalde vragen.
Zo is bijvoorbeeld de vraag naar het innovatief,
licht innovatief of niet-innovatief
zijn, een zogenaamde filtervraag: het antwoord
bepaalt of een specifiek deel van de
vragenlijst al dan niet moet ingevuld worden
door de respondent. Er kon evenwel
vastgesteld worden dat bij de respons mailing
een aanzienlijk aantal respondenten
zowel het deel beantwoordden dat
bestemd is voor innovatoren (ze antwoordden
immers positief op de vraag of er product-
of procesinnovatie heeft plaatsgevonden),
als het deel dat enkel bestemd is
voor de licht-innovatoren (ze gaven
immers ook aan dat ze ook lichte procesinnovatoren
zijn). Dergelijke inconsistenties,
al dan niet in combinatie met het ontbreken
van antwoorden in de top-level
antwoordcategorieën (filtervragen), maken
de controle procedure tot een ingewikkelde
aangelegenheid waarbij verschillende
loops doorlopen moeten worden om
te komen tot een consistente cleaningprocedure.
Hierbij is een pure top-down benadering
(antwoord op de filtervraag bepaalt