Innovatie-inspanningen van Vlaamse ondernemingen : een ... - IWT

HOOFDSTUK 5 > Conclusies
analyse van de oorzaken en invloed van deze
verschillen is echter niet het doel van deze
publicatie, een initiële exploratie staat voorop,
maar daarom niet minder noodzakelijk.
5.2 RESULTATEN
In deze studie werden de resultaten van de
respons mailing en van de respons CAPI systematisch
naast elkaar gezet en met elkaar
vergeleken.
Vertrekpunt waren telkens de resultaten
van de respons mailing. Daar bleek dat 61%,
het grootste deel van de bedrijven, volgens
de gehanteerde definitie, ‘innovatief’ te
noemen zijn. Dat betekent dat ze tussen
begin 1998 en eind 2000 hetzij nieuwe of
duidelijk verbeterde producten op de markt
brengen, hetzij nieuwe of duidelijk verbeterde
processen tot stand brengen, hetzij
innovatieactiviteiten aanvatten maar niet
voltooien, hetzij innovatieactiviteiten aanvatten
maar stopzetten. Anderzijds betekent
dit dat bij ongeveer 40 procent van de
ondernemingen geen enkele innovatieactiviteit
plaatsvindt in de referentieperiode.
Dat houdt in dat de Vlaamse innovatie-performantie
stabiel blijft tijdens de jaren 1990.
De innovatiegraad voor de Vlaamse ondernemingen,
berekend op basis van de CIS-3enquête,
komt immers overeen met die voor
de CIS-1-enquête (61%). De innovatiegraad
lag lager bij de CIS-2-enquête, maar deze
enquête werd geplaagd door een aantal
methodologische moeilijkheden zodat deze
niet als representatief kan worden beschouwd.
Kleine bedrijven zijn duidelijk minder innovatief
dan middelgrote of grote bedrijven,
en sommige sectoren, zoals chemie en
immateriële diensten, scoren duidelijk hoger
dan andere sectoren.
Ontleden we de voorgestelde gecombineerde
innovatie-indicator meer in detail,
dan zien we dat iets minder dan de helft
(47,0%) van de bedrijven in de drie jaar die
het voorwerp uitmaken van deze enquête
nieuwe of sterk verbeterde producten op de
82
markt brengen. 19,5% brengt tenminste
licht gewijzigde producten op de markt, en
33,5% introduceert helemaal geen nieuwe
producten. Wat procesinnovatie betreft, zijn
de respectievelijke cijfers 55,8%, 10,5% en
33,7%. Telkens valt op hoe kleine bedrijven
duidelijk minder innovatief zijn dan middelgrote
en grote bedrijven.
Bedrijven innoveren in grote mate intern, of
ze werken op gelijke basis samen met
andere partijen, al liggen die percentages
duidelijk hoger bij productinnovatie dan bij
procesinnovatie, en bij middelgrote en
grote bedrijven dan bij kleine bedrijven.
Technologische innovatie, zowel product- als
proces-, steunt voornamelijk op een beperkt
gamma van kerntechnologieën: software,
materiaaltechnologie en mechanica.
Het innovatief karakter van middelgrote en
grote ondernemingen in vergelijking met
kleine bedrijven blijkt ook uit de cijfers over
stopgezette of niet voltooide innovatie-activiteiten.
Kleine bedrijven noteren daar veel
lagere percentages dan middelgrote of
grote bedrijven.
Kijken we naar de input- eerder dan de outputzijde
dan zien we dat innovatieve bedrijven
veel meer interne dan externe innovatie-inspanningen
leveren, wat consistent is
met bovenstaande opmerking dat bedrijven
in sterke mate intern innoveren. Die bedrijven
die intern aan Onderzoek & Ontwikkeling
doen schakelen daarvoor gemiddeld
8 personen in en doen in hoge mate
(57%) doorlopend aan O&O.
Er wordt in niet onbelangrijke mate
gesteund op publieke financiering. Ongeveer
20% van de bedrijven ontvangt
Belgische steun, en 4% Europese steun, dat
laatste in niet onbelangrijke mate via
Europese kaderprogramma’s.
Zoals hierboven reeds aangeduid, komt
samenwerking met andere partijen frequent
voor. Zo verklaart 26,4% van de bedrijven
aan innovatie-samenwerking te doen. Het
gaat dan vooral om leveranciers, klanten,
andere bedrijven in de groep, en universitei-