Bijlage 2 - Stichting Papua Erfgoed

een naburig dorp in boten gezet en vervolgens met stenen
om hun nek overboord gegooid. Allen verdronken.
In juli 1977 zette het Indonesische leger twee vliegtuigen
in tegen een zestal dorpen in de omgeving van Timika. De
zware bombardementen op de dorpen Agimoega, Jila,
Oya, Tsinga, Ilaga en Beoga kostten aan meer dan zesduizend
mensen het leven.
Als reactie vernielden Papoea's een belangrijke pijplijn
van Freeport. Dit bracht vervolgens een grootschalige
militaire operatie teweeg, onder de alleszeggende naam
'Operasi Tumpas' - hetgeen zoveel betekent als Vernietiging-
OV-10 Bronco vliegtuigen dropten clusterbommen op
dorpen, andere dorpen werden platgebrand, tuinen vernield
en varkens en kippen gedood of gestolen. In het
dorp Koeyoewagi werden de ingewanden van de gedode
Papoea's aan stokken geregen en zwangere vrouwen met
bajonetten van vagina tot aan het borstbeen opengereten.
In Kila werd een van de dorpsleiders gedood, zijn bloed
opgevangen in een emmer waarna de dorpelingen werden
gedwongen uit de emmer te drinken. Dertig Papoea's
uit de Akimaregio werden drie maanden gevangen
gehouden in stalen containers van Freeport, verstoken
van daglicht.
Een andere Indonesische actie betrof de in 1973 ingezette
'Operasi Koteka'. Koteka is de neerbuigende benaming
voor een peniskoker. Toenmalig Minister van Buitenlandse
Zaken Soebandrio verwoordde de doelstelling van
de Operatie in bijpassende termen: "We dienen de Papoea's
uit de bomen te krijgen, desnoods trekken we ze
naar beneden". Ondanks deze onheilspellende voortekenen
verliep Operasi Koteka aanvankelijk geweldloos maar
de arrogantie en onwetendheid van de Indonesische amb-
143