Bijlage 2 - Stichting Papua Erfgoed

ling werd opgenomen waarbij Nieuw Guinea in tweeën
werd geknipt en het westelijk deel werd toegewezen aan
de Hollanders en het oostelijk deel aan de Engelsen. Terwijl
deze twee mogendheden elkaar op leven en dood bevochten
om de specerijen van een paar piepkleine Bandaeilandjes,
even ten westen van de Vogelkop, gebeurde er
na het sluiten van dat Verdrag van Utrecht op Nieuw Guinea
eigenlijk heel lang niets: geen ruzie tussen Engelsen
en Hollanders, geen exploratie of exploitatie, geen noemenswaardige
poging tot ontwikkeling van het land. In
de Groote Historische Schoolatlas van Hettema, in de editie
van 1917 — dus van 300 jaar nadat Schouten langs Biak
voer — staan twee kaarten van "Oost-Indië", zoals het
toenmalige Nederlandse grondgebied in Azië ook wel
werd aangeduid. Op beide kaarten is van Nieuw Guinea
alleen de Vogelkop afgebeeld. Een duidelijker bewijs van
het gebrek aan interesse is nauwelijks denkbaar. Er was
niks te halen (dacht men) en dus werd het enorme eiland
simpelweg veronachtzaamd.
In de eerste helft van de twintigste eeuw begon er een
klein beetje belangstelling te ontstaan, er werd eens een
expeditie uitgerust, er werd af en toe een bestuurspost
ingericht, er werden wel eens opstandige Javanen naar
deze uithoek verbannen.
Er kwam eigenlijk pas echt beweging toen de Indonesiërs
zich na de Tweede Wereldoorlog begonnen te roeren
en hun zelfstandigheid opeisten. Plotseling legde de Nederlandse
politiek grote belangstelling aan de dag voor
die verre, duistere kolonie vol met koppensnellers. Er
kwamen allerlei nieuwe geluiden uit de Hollandse luchten
vallen, zoals het argument dat de Papoea's in etnisch
opzicht geen verwantschap hadden met de rest van de
Indonesiërs en dat die Papoea's opeens, net als hun
Aziatische buren, recht hadden op zelfbeschikking en
dat Nederland het meest aangewezen land was om hen
39