Bijlage 2 - Stichting Papua Erfgoed

zijn terug te voeren tot zichtbare bewegingen van hemellichamen
— maar lang niet allemaal. De kerk zocht, zoals
gezegd, eeuwenlang naar een nauwkeurig systeem — maar
wat is een eeuw? En 'zondag' - als deel van de week: wat
is een week? Een eeuw is ioo jaar, dat heeft te maken met
de thans gangbare rekenmethodieken maar ioo jaar is
geen astronomisch verschijnsel. En de Romeinse keizer
Constantijn voerde in de 4 e eeuw van onze jaartelling de
zevendaagse week in. Maar waarom zou een week 7 dagen
hebben? En, nu we het er toch over hebben, waarom
telt een dag 24 uur, een uur 60 minuten en een minuut 60
seconden? Dit laatste is hoogstwaarschijnlijk een relikwie
van de Babylonische voorkeur voor de getallen 6 en 60 —
maar dat onderstreept alleen maar dat allerlei facetten
van het voor ons zo volstrekt vanzelfsprekende systeem
te herleiden zijn tot min of meer willekeurige bedenksels
en afspraken — en niet meer dan dat, en dat de meeste van
die facetten niets te maken hebben met de bewegingen
van de hemellichamen.
Zo af en toe worden we ons bewust van het feit dat het
slechts om afspraken gaat. Wat was er bijvoorbeeld niet
te doen in Nederland toen enkele decennia geleden besloten
werd om de klok twee keer per jaar een uur — één
schamel uurtje! — te verzetten. Land- en tuinbouw zouden
ontregeld raken, om maar niet te spreken van alle
mensen werkzaam in de volcontinuploegendiensten.
Sterker nog: we liepen het risico tweemaal per jaar collectief
in een jetlag te schieten. Ha! Denk dan eens aan de
commotie die er ontstond toen Paus Gregorius XIII in
1582 besloot dat het zeer noodzakelijk was om de oude
Juliaanse kalender aan te passen — dat wilde natuurlijk
zeggen: de afspraken over de duur van het jaar nauwkeuriger
te maken. Bovendien — en dit gaf pas echt problemen
— was er door die slordige synchronisatie tussen de
bewegingen van zon en aarde en maan een afwijking ont-
90