Bijlage 2 - Stichting Papua Erfgoed

kleur - aangezien voor teruggekeerde voorouders maar
nu dragen bijna alle Dani, ook buiten Wamena, een christelijke
voornaam. Fransiskus voegt daar, volledigheidshalve,
nog aan toe dat dit zijn 'swimming pool name' is en
bij navraag blijkt hij daarmee inderdaad te verwijzen
naar een poeltje waarin hij, gelijktijdig met een groep
leeftijdsgenoten, gedoopt is. Hij houdt er dus ook nog een
andere, meer traditionele naam op na.
De vaste inwoners van Wamena hebben de traditionele
klederdracht inmiddels verruild voor een korte
broek en T-shirt. Buiten Wamena gaan de meeste mannen
echter nog altijd gekleed in uitsluitend een peniskoker en
bestaat de traditionele vrouwendracht uit niet meer dan
een rokje van rietachtig gras en een draagnet op de rug.
Andere tradities die nog zijn te bewonderen: de bij veel
vrouwen afgehakte vingerkootjes, als rouwbetoon bij het
overlijden van familieleden. Het zijn natuurlijk ook de
vrouwen die het land bewerken. Ze doen dat met geen
ander gereedschap dan een puntige stok, terwijl de mannen
intensieve besprekingen houden.
Hoe was het dan, hier in de Baliemvallei, tot 1938? Een
gelijkvormige, stabiele - of zo je wilt - stagnerende wereld,
nagenoeg volledig geïsoleerd, geen schrift, geen
kerkvorsten, geen kalender of klok. Hoe is het hier al die
eeuwen geweest?
De jaarlijkse rondgang om de zon, die elders zo belangrijk
is omdat ze de zomer en winter bepaalt, was hier
in deze vallei, zo dicht bij de evenaar nauwelijks van betekenis.
Die twee andere belangrijke astronomische bewegingen
— het draaien van de maan om de aarde en van
de aarde om haar eigen as - zullen hier ongetwijfeld meer
aandacht hebben getrokken. De stand van de maan, die
zich manifesteert in haar schijngestalten, zal de Papoea's
niet zijn ontgaan maar wat betekende dat voor hen? En
95