habis - Stichting Papua Erfgoed

koorts en dood vonden. Waar de Oost-Indische Compagnie
de Spanjaarden verdreef, en toen met de vorsten van Tidore,
Ternate en Batjan een 'uniek en eeuwig' verbond sloot,
waarbij de aanspraken van deze vorsten op Nieuw-Guinea
werden erkend.
Nieuw-Guinea, in de tweede wereldoorlog bezet door Japanners
en in 1944 bevrijd door de Amerikanen, in 1949 opgeëist
door Soekarno, en nu, in 1962, nog steeds hün land. Het
land van een Den Vreede, een Brand, een Daalders, een
Sajori. Het land, waar twee mensen woonden per vierkante
kilometer. Een land met een handjevol namen: Hollandia -
Merauke - Sorong - Manokwari - Nicolaas Jouwe - Marcus
Kaisiepo - Herman Womsiwor - Nicolaas Tanggahma. Namen.
Plaatsen. Mensen. Een volk. Papoea's. Voor wie dat
land hun vaderland was, en vaderland betekende meer dan
een stuk uit zee opdoemend land. Trots waren ze op dat land,
als kinderen die op een stoel staan en trots zijn dat ze een
hoofd boven de grote mensen uitsteken.
De RONG draaide grammofoonplaten en in de pasanggrahan
van Wamena klonk de stem van Edith Piaf: - Rien, ni personne
m'empêche d'aimer... Dat trokken ze zich allemaal
persoonlijk aan. Wat was er, in de lege wereld die hun
wachtte, voor hen te doen, behalve dat wat niet meer gedaan
kón worden ...
- Amour sacré de la patrie, ze Camiel in gedachten verzonken.
- Is dat niet uit de opera ha muette de Portici? vroeg Margriet.
- Ja, die werd in België vertoond op die dag, in 1830, toen
Nederland België kwijtraakte.
- Dat was het begin van alle verliezen.
- Moesten we toen ook vluchten ?
Er bestaat geen vlucht en geen toevlucht. Toen niet. Nu niet.
- Maar naamloos worden we nooit. We zullen in karthoteken
en dossiers en archieven blijven voortleven als ambtenaar met
rugnummer zo-en-zoveel!
131