veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

88
In Indië onderging echter het bestuur voorloopig geene
•wijziging; alleen werd maarschalk Daendels als Gouverneur-
Generaal aangesteld en met uitgebreider macht bekleed dan
tot hiertoe de Indische landvoogden bezeten hadden.
Tijdens de jaren, die van den val der Compagnie tot aan de
aanvaarding van het bestuur door Daendels verliepen, grepen er
geene veranderingen plaats in de vrij goede verhouding tot
de inlandsche hoven. "Waar door de Indische regeering hulp
werd verzocht tegen de aanvallen van den buitenlandschen
vijand, dien men elk oogenblik kon verwachten, werd die
bereidwillig door de Torsten beloofd, hoewel zij dan ook
rechtens daartoe verplicht waren ingevolge de bepalingen
der met hen gesloten contracten. Doch aan den anderen
kant was tot den Sultan en den Soesoehoenan hoe langer
hoe meer het besef doorgedrongen van de zwakheid van de
Hollandsche Eegeering, hunnen Souverein, en was hun eer­
bied voor het Europeesche gezag zeer gedaald. De Indische
Eegeering had dan ook van haar oppergezag nooit eenig
meerder gebruik gemaakt dan noodig was tot de verzekering
der rust in de Torstenlanden en voor de welvaart des lands
en de daaraan voor haar verbonden belangen. Zij trad tegen­
over die vorsten meer als raadgever en vriend op dan als
een Souverein, die het gewicht van zijn oppergezag deed
gevoelen.
Aan dezen toestand wenschte Daendels een einde te
maken. In 1808 als Gouverneur-Generaal opgetreden, achtte
hij het boven alles zaak, terstond door krachtige middelen
de oppermacht van het Gouvernement tegenover de inland­
sche vorsten te handhaven. Hij begon met de betrekkingen
tot de vorsten onder zijn onmiddellijk toezicht te stellen.
Tot nog toe was de leiding dezer teedere aangelegenheden
toevertrouwd aan Java's Gouverneur (en aan 't hoogste
gezag ondergeschikte ambtenaren te Samarang), welk ambt