veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

178
te maken contracten en verbintenissen voortvloeien. Daarom
moet de Resident als zoodanig een waakzaam oog laten
gaan over het bestuur van den vorst in zijn' ganschen
omvang. Doch bovendien is de Resident hiertoe verplicht
en moet hij den toestand van het Rijk, van de bestuursinrichting,
enz. steeds opmerkzaam gadeslaan, met het oog
op de bepalingen van artt. 15, 16 en 17 van het contract
van 1 Augustus 1812 1
). Want, waar de Regeering (in casu
de Gouverneur-Generaal, den Raad van Indië gehoord: met
't oog op art. 28 & R. R.) het recht van tusschenkomst heeft,
wanneer de toestand des Rijks zulks mocht vorderen, bevelen
mag geven tot het invoeren van nieuwe regelingen
en adviezen mag geven, waarop de vorst moet achtslaan
met betrekking tot wenschelijke verbeteringen, daar is de
Resident de geroepen persoon, die de Regeering op de
wenschelijkheid van een en ander moet wijzen en moet
waarschuwen, wanneer hij acht, dat de Regeering van die
haar gegeven rechten moet gebruik maken. Art. 18 van
datzelfde contract strekt dat toezicht nog verder uit en bepaalt
zelfs, dat de Rijksbestuurder, door wien eigenlijk alle
dadeu van Regeering in het Solosche Rijk plaats grijpen, in
de uitoefening van zijn ambt omtrent alles met den Resident
moet raadplegen en hem met alle te nemen maatregelen
moet bekend stellen. Door deze bepaling is het toezicht van
den Resident, althans indirect, overgegaan in bestuur van
het Rijk; ten minste is daardoor voor den vertegenwoordiger
van het Europeesche gezag de mogelijkheid geschapen,
om het Inlandsche bestuur binnen de gewenschte perken
te houden en het die richting te doen opgaan, die hij wenschelijk
acht. Hierdoor vooral is de taak van den Resident
niet weinig verzwaard.
1) Zie boven pag. 162, 163.