veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

233
hoenan verkregen. Hierop werd den 17den Maart te Salatiga
in eene bijeenkomst van Soesoehoenan, Saïd en Java's Gou­
verneur 't zegel gedrukt door eene overeenkomst dier drie
partijen J
), waarbij aan Mas Saïd onder den titel van Pan­
geran Adipati Mangkoe Negara, 4000 tjatjah's van des Soe­
soehoenans grondgebied, gelegen in Cadoeang, Laro Matesse
en den Goenoeng Kidoel, werden gegeven, nadat hij op den
Koran den eed van trouw had gedaan aan den Soesoehoe­
nan, den Sultan en de Compagnie en beloofd had „op Solo
te blijven wonen, op ordinaire 's Keyzers dagen te verschij­
nen en 's vorsten ordre obedieren" ~). In het jaar 1772 werd
door Mangkoe Negara nogmaals plechtig de belofte en ver­
zekering afgelegd van zijn' eerbied voor den Keizer, en niets
te zullen doen dan wat billijk en plicht was, en steeds op
de gewone receptiedagen en voorts, wanneer het den Soe­
soehoenan mocht behagen, voor dezen zijne opwachting te
zullen maken ten Hove. Sedert stond hij bovendien nog in
eene eigenaardige betrekking tot den Soesoehoenan, daar hij
nl. voortaan tevens zijn ambtenaar en vazal tegelijk werd en
1) Eene schriftelijke acte is hiervan, meen ik, niet opgemaakt. Zij wordt
althans nergens vermeld, en in een Memorie van Siberg (de J., dl. XII, pag.
88) lezen wij : „Soo hebbe ik voor lange bedacht geweest om Mancoenagara
te animeeren tot eene schriftelijke verbindtenisse, dewelke voor sooverre ik
weet, nimmer bij hem is aangegaan."
Siberg ziet echter over 't hoofd eene acte door Mangkoe Negara den
17 Juli 1772 gepasseerd, waarin zijne verhouding tot de Compagnie en
den Soesoehoenan (zie § 14 der memorie van van der Burgh bij de J.,
dl. XI, pag. 407) nader werd aangeduid, doch die ik helaas niet heb kun­
nen ontdekken. Eene korte aanduiding van den inhoud leze men bij de J.
XI, pag. 235.
2) Men leze hierover nader den brief van Mossel aan Heeren XVII bij de
J., X, pag 314 sqq. De zin der uit dezen brief aangehaalde woorden is, dat
hij op de receptiedagen bij den Soesoehoenan zijne opwachting zou maken
en den Soesoehoenan moest gehoorzamen. Hieruit blijkt, dat de Pangeran
Adipati den Soesoehoenan aanvankelijk geheel ondergeschikt is geweest.