veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

24
De verstandhouding tusschen Mataram en Batavia bleef
nu eenige jaren gespannen, temeer ook, omdat de Engelschen
den Sultan in zijn' haat tegen de Nederlanders trachtten te
stijven bij gelegenheid, dat zij met hem onderhandelden tot
verkrijging van het eiland Banka voor de Engelsche Com­
pagnie, in ruil waarvoor zij schepen zouden beschikbaar
stéllen tot 't overbrengen van een gezantschap van den
Sultan naar Mekka. Deze poging der Engelschen om invloed
bij den Mataramschen vorst tot nadeel der Hollanders te
verkrijgen, werd gelukkig verijdeld 1
).
Onverwacht kwam in 1646 eene wending in deze ge­
spannen verhouding, en wel tengevolge van den dood van
Sultan Ageng, die slechts eenige maanden na dien van den
Gouverneur-Generaal van Diemen plaats had, op het einde
van het jaar 1645. Het Rijk van Mataram had onder zijn
bestuur den hoogsten trap zijner macht bereikt; na hem
begon de luister van het Rijk te tanen. Schier geheel Java
stond onder zijne heerschappij, en zelfs ver daar buiten deed
hij zijne aanspraken op de suzereiniteit op tal van landen
en eilanden gelden. Hij werd opgevolgd door zijn' tweeden
zoon Pangeran Arjü Praboe Adi Mataram onder den titel
van Amangkoerat, een zwakkeling, volleerd in alle ondeug­
den, die den Javaanschen dwingeland kenmerken. Slechts
eenige maanden nadat hij in de regeering was opgevolgd,
n.1. in Juni 1646 zond hij een gezantschap naar Batavia
met de verklaring, dat de Sultan (hij had dien titel van den
priestervorst van Tjeribon verkregen, doch werd toch meestal
Soesoehoenan , genoemd) den vrede begeerde en de Neder­
landsche gevangenen zou vrijlaten, zoo slechts de Hooge
Regeering de eerste schrede wilde doen. Deze toonde zich
daartoe 1
bereid eu zond een' gezant naar Samarang met de
1) Cf. de J., V, pag. CXXIV, over deze gebeurtenis meer in excenso.