veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

42
bedorven en verwaarloosd, en hij dus verwachtte, dat de
vorst en zijne dienaren thans zelve de handen uit de mouwen
zouden steken.
De beide Groot-Gouverneurs Merta Poera en Merta, Laja
toonden zich bereid, om tegen den vijand op te rukken.
Onder bedekking van Hollandsche detachementen behaalden
hunne Javaansche benden verschillende overwinningen op
den vijand. Koedoes, Pati en Djewana werden weer op den
vijand teruggewonnen en eindelijk ook Djepan bezet, welke
plaats Speelman als den sleutel beschouwde voor verdere
krijgsverrichtingen. Tegelijk kwamen er ook van den Oosthoek
betere tijdingen. Tengevolge van de opnieuw, doch nu feller
dan ooit uitgebroken twisten tusschen 't hoofd der Makas­
saren, Kraëng Galesoeng en Troena Djaja, was deze laatste
genoodzaakt binnen Kediri terug te trekken, waarop Soera­
baija weer door Couper zonder tegenstand onder het gezag
des Soesoehoenans was gebracht.
Doch niet lang zou deze tijdelijke voorspoed mogen duren.
Speelman werd ernstig ziek, zoodat hij zich niet meer met
de gewone veerkracht aan de belangen der Compagnie wijden
kon. En veel van de behaalde voordeelen was tengevolge
van het verraderlijk gedrag van Merta. Laja weer verloren
gegaan. Kadjoran en de Sultan van Banten schenen hem
te hebben overgehaald, Djepan over te leveren aan den vijand
en de zijde des Soesoehoenans te verlaten, in ruil waarvoor
hij onafhankelijk leenvorst van Tagal zou worden onder de
suzereiniteit van Banten. Het opzet van Merta, Laja gelukte
niet geheel: Djepan viel wel weer in handen van den vijand,
doch aan het leger van Merta Laja, werd het belet zich naar
Samarang te begeven, om zich aldaar met den vijand te
vereenigen. Het gesmeede verraad vond zijne bloedige ont­
knooping in den dood van de beide Groot-Gouverneurs
Merta Poera en Merta Laja.