veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

165
hulp kunnen verschaffen, en wel het gevaar, dat van de
zijde van oproerige prinsen of onderdanen de rust van het
het rijk en daardoor, — wij hebben 't in den Javaanschen
oorlog gezien, — ook het Gouvernement zou kunnen be­
dreigen, voorkomen, door hen in gehoorzaamheid te houden,
daarbij gebruik makende van het onbepaalde gezag, dat hij
over hen bezit, en de middelen, die hij daardoor heeft, om
hunne daden en handelingen na te gaan, te besturen en te
beteugelen. Dit werd dan ook, juist met het oog op en als
gevolg van de gebeurtenissen tusschen 1825—1830 uitdruk­
kelijk van den Soesoehoenan bedongen bij art. 8 van de
overeenkomst van 22 Juni 1830 J
). Degenen, zoo bepaalt
dat artikel verder, die zich aan oproer, onrustige bewegin­
gen of tegenstand aan het openbaar gezag schuldig maken,
zal hij doen straffen of wel, wanneer het door het Gouver­
nement gevorderd zal worden, uitleveren. In het bijzonder
stelt zich Z. H. verantwoordelijk voor de handelingen van
: alle leden van het vorstelijk geslacht te Soerakarta.
Eecht op de waardigheid van leenman hebben de Soesoe­
hoenans evenmin; niet door geboorte wordt ze verkregen,
(want de erfelijkheid van het leen, ofschoon in het contract
van 1788 erkend, was toch in zooverre slechts voorwaarde­
lijk, dat steeds de toestemming en aanwijzing door de
Compagnie voor eiken nieuwen opvolger vereischt waren en
deze slechts verkregen werden, zoo de wettige erfgenaam
zich door goed gedrag onderscheidde; alras was er dan ook
geen sprake meer van), maar slechts door de aanwijzing
van het Nederlandsche Gouvernement. Zooveel mogelijk zal
het Gouvernement als opvolger kiezen den oudsten, wetti­
gen zoon, omdat dit langzamerhand gebruik is geworden, en
eveneens te rade gaan met den wensch van den regeeren-
1) Zie bijlage J.