veeioudik dee voesteh op jaya tot be ied.-iidische ... - Acehbooks.org

115
staan aan den Sultan van Djokjokarta onder de voorwaar­
den, vastgesteld bij eene overeenkomst van den 13 den
Februari 1855 »).
Sedert het jaar 1832 werden de landen, uitmakende de
tegenwoordige residentiën Soerakarta en Djokjokarta, bestuurd
door vijf onderling zelfstandige, slechts van het Gouverne­
ment als leenman meer of minder afhankelijke vorsten. Van
verzet tegen hun leenheer, die, geleid door de eischen eener
gezonde staatkunde de macht dier vorsten als de sterkere
en geholpen bovendien door de omstandigheden geheel naar
zijne inzichten en zijnen wil had ingekrompen, was na dat
jaar geen sprake meer, doordrongen als zij waren van het
besef van hun volslagen afhankelijken staat. Voor de ge­
schiedenis van Java verliezen deze rijkjes dan ook geheel
hunne beteekenis. Doch zoo zij al hunne staatkundige be-
teekenis hadden verloren, hetzelfde kan niet gezegd worden
van het belang, dat zij steeds bleven behouden als eigen­
aardig bestuurde onderdeelen van de belangrijkste onzer
onderhoorigheden, het eiland Java. "Waar sedert het Engelsche
tusschenbestuur de Regeering meer dan ooit te voren hare
aandacht gevestigd hield op 't dienen der belangen van de
bevolking en mildere beginselen aan het bestuur ten grond­
slag legde, daar kon het haar niet onverschillig blijven, dat
in die vorstendommen de bevolking in jammerlijken staat
verkeerde, de gesteldheid van het land door slechte inrich­
ting van justitie en politie betreurenswaardig was, en ging
zij meerder gebruik maken van het haar reeds door de con­
tracten van 1812 toegekende recht om in te mogen grijpen
in de inwendige aangelegenheden van de Rijken van Djokjo-
en Soerakarta. Menige interessante bladzijde levert ons dan
ook de geschiedenis op van hetgeen in 't belang der bevol-
1) Zie bijlage B.