De Groene Alchemie - Tao van de Landbouw

Het sacrale goud is iets dat gekookt en gegeten wordt en een hoge voedingswaarde heeft. Maar ook
Ge Hong was zich, al of niet door zijn boerenafkomst, ervan bewust dat de plant deze voedzame
stoffen uit de grond opneemt. Vandaar dat hij in een van de experimenten kan zeggen: "When
potable Gold is mixed with loess earth and placed in a bowl .... and cooking .... it will become real
gold." 238
Opvallend is dat de paddestoelen een speciale plaats innamen ten aanzien van het vermogen
goddelijke nutriënten uit de grond te halen. De 'magic mushrooms', of hoe men ze ook noemt, waren
daarom voor de taoïst in de bergen het meest begeerde voedsel. ".... voor de Meester-die-de-
Eenvoud-Omhelst hebben deze fungi krachten die onsterfelijkheid geven, want volgens hem komen
ze voort uit de sublimatie van de in de grond verborgen mineralen vooral van het goud en het
goddelijk cinnaber." 239
We beginnen iets te begrijpen van de gedachtegang van de Meester-die-de-Eenvoud-Omhelst. De
voedzame fungi worden een bijzondere eigenschap toegedacht, namelijk dat ze goud uit de grond
opnemen en in het maagdarmkanaal aan de mens afstaan. De oudste alchemie moet gericht zijn
geweest op het inzamelen van de nutriënten die leven en gezondheid geven.
De fungi werden hoger aangeslagen dan de plant. Niet vanwege hun hoge voedingswaarde, want er
zijn ook planten die zaden leveren met zo'n goede nutritionele eigenschappen.
Nee, de aantrekkingskracht van de fungi kunnen we verklaren vanuit het alchemistische streven de
natuurlijke processen te versnellen. De groene planten zijn afhankelijk van de zon en de
onverbrekelijke traagheid van de opeenvolging der seizoenen. Voor de fungi is dat heel anders. Zij
groeien niet alleen zeer snel maar hebben er zelfs geen zonlicht voor nodig. Geen wonder dus dat de
fungi uitstekend pasten in het streven de voedzame mineralen uit de grond in te zamelen en in
eetbare vorm ter beschikking te krijgen.
De fungi konden model staan voor de alchemist. Deze paddestoelen waren immers drager van een
geheim dat de alchemist hoopte te ontdekken: een natuurlijk proces om de accumulatie van
goddelijke nutriënten in het lichaam te versnellen.
Ge Hong maakt méér duidelijk dan dat het gaat om de versnelling van de accumulatieprocessen. Hij
geeft ons ook een idee van hoe we het woord 'goud' in deze context moeten verstaan.
Als we bedenken dat men eertijds nog geen weet kon hebben van de chemische kenmerken van
metalen en voedingsstoffen, is het begrijpelijk dat het woord van het kostbaarste edelmetaal ook
werd gebruikt voor de kostbaarste stof waarnaar de mens op zoek was.
Heeft men indertijd de onbekende substantie met de vitale voedingswaarde de naam 'goud' gegeven
om op symbolische wijze de kostbaarheid ervan te duiden? Ik denk het niet.
De volgende verklaring ligt meer voor de hand.
Om te beginnen stelde de oertijdse mens vast dat er een waardevol goedje moest bestaan dat het
verschil maakt tussen het eten en de uitwerpselen. Snel en overvloedig over dit goedje te kunnen
beschikken maakt het verschil uit tussen paradijs en boerenbestaan. Deze, ons uit Genesis bekende,
opvatting ondervindt veel steun vanuit de Chinese paradijsmythen. Daarin worden paradijsmensen
voorgesteld als anusloos. Men had een beeld van de paradijsmens als iemand die de vitale substantie
kende en de kunst verstond deze voor consumptie uit de omgevingsnatuur vrij te maken. Deze kunst
wilde de alchemist ontdekken, doorgronden en toepassen.. De vitale substantie gaf hij de passende
238 KH, 90.
239 Schipper, 219.
81