Kleinschalige zorg, grote verschillen. - Wonen met dementie

1. Er is sprake van een vast team medewerkers, waardoor medewerkers en bewoners elkaar
goed kennen.
2. Er wordt zelf gekookt.
3. Je kunt opstaan, naar het toilet gaan en naar bed gaan wanneer je zelf wilt.
4. Je mag er blijven wonen tot aan de dood.
5. De inrichting van de woning is van jezelf.
6. Bewoners, familie en het team bepalen samen de dagelijkse gang van zaken.
7. Personeel loopt niet in uniform.
8. Er ligt een visie aan ten grondslag die uitgaat van de behoefte van mensen met dementie.
9. De zorg is georganiseerd conform een huishouden.
10. Het team is in staat een huiselijke sfeer te creëren.
3.2 Wat is kleinschaligheid?
Er zijn een aantal factoren die in de literatuur over kleinschaligheid steeds terugkeren: in de
eerste plaats moet op een kleinschalige manier vormgegeven worden aan de woon- en
leefomgeving. Minstens even belangrijk is daarnaast de aard van de zorg. Vervolgens vraagt
de kleinschalige werkomgeving een medewerker die invulling kan geven aan de kleinschalige
aard van de zorg (Ettema 2001, Fahrenfort 2003, Krijger 2004, Ludwig 1997, Nouws 2003,
Stoelinga & Talma 2004).
De drie elementen worden achtereenvolgens besproken.
3.2.1 De kleinschalige woon- en leefomgeving
Er bestaat consensus over de kernwaarden van kleinschaligheid. Kernwaarden van
kleinschaligheid zijn (Ettema 2001, Fahrenfort 2003, Krijger 2004, Ludwig 1997, Nouws
2003, Stoelinga & Talma 2004):
- huiselijkheid, veilige en vertrouwde omgeving,
- herkenbaarheid,
- overzichtelijkheid,
- eigen ervaringswereld,
- zoveel mogelijk een ‘normale’ situatie nabootsen.
De woon- en leefomgeving moet op een zodanige wijze worden vormgegeven dat kan worden
voldaan aan de kernwaarden van de kleinschaligheid.
* Huiselijkheid, veilige en vertrouwde omgeving
Bij het kleinschalig wonen probeert men het ‘oerhuis’, het huis waar mensen van kinds af aan
een voorstelling van hebben, zo veel mogelijk te benaderen voor mensen van wie de
belevingswereld steeds kleiner wordt (Stoelinga & Talma 2004).
26