Kleinschalige zorg, grote verschillen. - Wonen met dementie

Kenmerk 10 Het team is in staat een huiselijke sfeer te creëren
De mate van huiselijkheid lijkt in belangrijke mate samen te hangen met de mate waarin de
inrichting van de woningen van de bewoners zelf is. Ook medewerkers die eigen kleding aan
hebben in plaats van een uniform, dragen bij tot een huiselijke sfeer. Wanneer je stelt dat de
mate van huiselijke sfeer afhankelijk is van de mate waarin de inrichting van de woningen van
de bewoners zelf is, volgt daaruit dat dit kenmerk onderscheidend is ten opzichte van de
reguliere verpleeghuiszorg, waar immers veel van de inrichting van de instelling zelf
afkomstig is.
De variatie in huiselijkheid verschilt tussen de bezochte projecten. Bij Project A, waar zowel
de huiskamer als de slaapkamers zijn ingericht met spullen van de bewoners zelf, heerst een
huiselijke sfeer. Bij Project E is de benedenverdieping erg huiselijk. De bovenverdieping, die
volledig is ingericht met instellingsmeubilair, staat daarmee in groot contrast.
4.3.2 Ontbreken er kenmerken?
Uit het onderzoek zijn een tweetal kenmerken gekomen die kunnen worden toegevoegd aan
de lijst van kenmerken van kleinschalig wonen:
• De groep is fysiek gescheiden van andere groepen bewoners, waardoor er
optimale privacy voor de groep is;
In de eerste plaats is ons opgevallen, dat hoe meer de omstandigheden het toelaten de
woningen te betreden, hoe meer dit ook wordt gedaan. Wanneer een voordeur van een
woning geen bel heeft en van buitenaf is te openen, lopen medewerkers en bezoekers
gemakkelijk in en uit de woning. Een nooddeur die twee huiskamers met elkaar verbindt,
wordt zowel door bewoners als door medewerkers gebruikt als gewone doorgang. Deze
zaken doen afbreuk aan het concept van kleinschaligheid, waarin vertrouwdheid en
huiselijkheid belangrijke waarden zijn.
• De privé vertrekken van de bewoners zijn zodanig ingericht dat de bewoner
een reële keuze heeft te verblijven in zijn eigen ruimte of in de groepsruimte;
Bij Project B biedt men de bewoners de grootste privé ruimte van alle bezochte projecten,
33 vierkante meter. De visie hierachter is dat men de bewoners niet wil verplichten om
altijd deel te nemen aan het ‘groepsgebeuren’. Thuis woon je immers ook niet met 6 tot 10
bewoners in één ruimte. De eigen kamer van de bewoner is meer dan alleen een
slaapkamer en kan als een persoonlijke woonruimte worden benut. Deze visie werd door
verschillende geïnterviewden ondersteund. Vaak wordt daarbij aangegeven dat de wil er
wel is de privé ruimten groter te maken, maar dat de mogelijkheden er daartoe niet zijn,
bouwkundig, financieel of door regelgeving.
42