Untitled - Holland Historisch Tijdschrift

Van uitspatting naar uitspanning?
Het is dit samenspel van organisaties, in combinatie met vrijzinnige overheidsdienders (on­
derwijzers, politiemensen, gemeenteontvangers en raadslieden), waaruit Flardinga haar be­
stuurders recruteerde. 23
Initiatiefnemer was Chr. Geelen, werkmeester bij Hollandia en lid
van de Volksbond. De komst van Flardinga werd door de Volksbond openlijk aangemoedigd
Drie leden volgden direct Geelens voorbeeld, in de volgende jaren traden er nog eens vier
toe. 24
Vanuit de Hollandiafabriek kreeg Geelen navolging in het Flardingabestuur van vier
mannen: de adjunct-directeur, de opzichter, de gymnastiekleraar en de directeur als erelid.
Het Vlaardingse Nutsdepartement sprak zich niet openlijk uit over de nieuwe vereniging,
maar de betrokkenheid van Nutsmensen op individuele titel is evident. Zes van de zestien
Flardingabestuurders in het eerste verenigingsjaar waren Nutsmensen. 23
Van de getalsmatig
veel kleinere feestcommissies in 1898 en 1901 (inhuldigingen trouwdag Wilhelmina) traden
nog eens vier leden vroeger of later toe tot het Flardingabestuur. 26
De oprichtingsvergadering werd bijgewoond door '26 heeren uit alle standen en uit alle
staatkundige en godsdienstige richtingen'. 27
Enige ideologische inkleuring was aan deze
mooie woorden niet vreemd. Orthodox Vlaardingen ontbrak namelijk, maar zeker sociaal ge­
zien kan enige diversiteit binnen het Flardingabestuur niet worden ontkend (tabel 1).
Tabel 1. Beroepen van bestuurders van Flardinga, 1904-1931. bron: GAV, Arch. Flardinga,
inv.nr. 1-3, Notulen; Adresboeken Vlaardingen 1910-1930; bevolkingsregister Vlaardineen
1900-1935 (zie ook bijlage 1)
8
Aantal
vrije beroepen jg
zonder (gepensioneerden, renteniers) j
kooplieden (reders) l r )
ondernemers 2 j
ambachtslieden g
winkeliers 2
overige zelfstandigen (o.a. tappers, slijters, logementshouders) 0
geëmployeerden (arbeiders, kantoorbedienden) 12
losse arbeiders Q
onbekend j
Totaal KO
58
De oververtegenwoordiging van lieden met een vrij beroep valt d,rect in het oog. Prominent
aanwez lg waren vooral schoolhoofden, als het ware de 'natuurlijke' leiders van het bescha­
vingsoffensief. De grote groep kooplieden en ondernemers, veelal eigenaren van rederijen, is
23 De namen van de bestuursleden konden via de notulenboeken achterhaald worden Van de gewone leden ziin treen
namen bekend. Vgl. GAV, Arch. Flardinga, inv.nr. 1-3, Notulen 1904-1931
H w f'u' V
° l k s b ü n d t e
S e
" Drankmisbruik, inv.nr. 1, Jaarverslag 1904; inv.nr. 17, ledenboek 1899-1904
25 GAV, Arch. Nutsdepartement, inv.nr. 15, Ledenlijsten.
26 GAV, Arch. Commissie viering Troonsbestijging, inv.nr. I, presentielijsten; Arch. Commissie viering Huwelijksdag
inv.nr. 1-3, presentielijsten en aantekeningen.
27 GAV, Arch. Flardinga, inv.nr. 1, Notulen 9-6-1904.
21