Untitled - Holland Historisch Tijdschrift

More documents

Recommendations

Info

Van uitspatting naar uitspanning? Afb. 7 Het Flardingaveld, koninginnedag 1907. Gemeentearchief Vlaardingen. Afb. 8 Het bestuur van de buurtvereniging Pro Regina. Gemeentearchief Vlaardingen. 40
Van uitspatting naar uitspanning? Flardinga wenste echter niet te wijken voor de nieuwkomers. Volgens voorzitter Koster stond zij nog immer aan de spits van de verenigingen en buurtcommissies 'welke de veredeling van het volksvermaak nastreven', zo stelde hij strijdbaar in 1927. Vierjaar later moest hij schoorvoetend toe geven dat de buurtverenigingen het Flardinga erg moeilijk hadden gemaakt. 96 Daarmee zei hij niets te veel. In 1926 kwam op initiatief van deze buurtverenigingen een overkoepelende algeme ne Oranjevereniging tot stand, een regelrechte aanval op Flardinga's centrale positie. 9 '' Alsof de kwijnende vereniging het niet moeilijk genoeg had om zich temidden van deze stormachtige ont wikkelingen te handhaven, zag in 1928 een deel van de gemeenteraad in de komst van de concur rerende Oranjeverenigingen een uitgelezen argument om haar de toch al slinkende subsidie voor de Oranjefeesten geheel te ontnemen. 97 Een wens die zoals bekend niet veel later praktijk werd. Conclusie Het bestaan van Flardinga en Ons Genoegen maakt duidelijk dat verenigingen ter veredeling van volksvermaken aan de opgang van een nieuwe eeuw geen boodschap hadden. Sterker nog, beschavingsinitiatieven op het gebied van de openbare vermaken kwamen in Vlaardin gen juist vóór 1900 slechts moeizaam van de grond. De afschaffing van de kermis in 1904 vormde de aanzet tot een voortvarender aanpak. Het zou verkeerd zijn Vlaardingen als een achterlijke uitzondering af te doen. In steden als Den Haag en Maastricht werden ook pas in de 20e eeuw vergelijkbare particuliere organisa ties opgericht. Het moment waarop het 'volk' ook maar eens aan beschaafder vormen van vrijetijdsbesteding moest wennen, was in hoge mate afhankelijk van min of meer toevallige, plaatselijke, factoren. Een van die factoren was de afschaffing van de kermis, niet zelden aan leiding tot de oprichting van een volksvermaakvereniging. Zoals Jansen heeft laten zien, raas de de afschaffingskaravaan gedurende zeker driekwart eeuw door Nederland. 98 Het initiatief tot afschaffing verschoof echter van de progressief-liberalen naar conservatie ve en orthodoxe krachten, die in de 20e eeuw aan invloed wonnen. Daardoor kwamen de op richters van Flardinga in een merkwaardige positie ten opzichte van de kermis, die typisch mag heten voor hun tijd: zij moesten de verdenking van zich afschudden de lolletjes van de kermis te willen herstellen. Toch leverde deze 'valse start' voor het vervolg geen grote koers wijzigingen op. Flardinga borduurde met haar muziekuitvoeringen, Oranjefeesten en ten toonstellingen grotendeels voort op het werk van haar oudere zusterverenigingen elders in Nederland. Het 19e-eeuwse adagium van 'nut en genoegen' bleef invloedrijk. Uiteraard wer den programma-onderdelen aangepast aan de mode van de tijd, zoals bioscoopvoorstellingen en moderne sportwedstrijden, maar dat doet weinig af aan de beschavende boodschap. De enige echte vernieuwing mogen de reclame- en etalagewedstrijden heten. De hulp aan neringdoenden sloeg niet echt aan, maar toont wel in welke richting Flardinga al gauw ten deerde: die van de commercie. Het Rotterdamse winkel- en vermaaksaanbod mag met weinig fantasie worden beschouwd als een moderne, permanente, kermis. Flardinga wilde haar stadsgenoten hiertegen afschermen. In die strijd verloor zij de oorspronkelijke beschavings- 95 GAV, Arch. Flardinga, inv.nr. 3, Notulen 5-4-1927 en 6-3-1931. 96 Nieuwe Vlaardingsche Courant 20-7-1926. 97 GAV, Ingekomen stukken gemeenteraad (1928) .355. 98 Zie noot 5. 11
Page 2 and 3: Holland, historisch tijdschrift Hol
Page 5 and 6: Jeroen Blaak Worstelen om te overle
Page 7 and 8: Worstelen om te overleven Yfb. 1. P
Page 9 and 10: Worstelen om te overleven voor over
Page 11 and 12: Worstelen om te overleven eniging.
Page 13 and 14: Worstelen om te overleven Door het
Page 15 and 16: Dat heeft de vrome vroue van Vloosw
Page 17 and 18: Worstelen om te overleven Afb. 2. D
Page 19 and 20: Worstelen om te overleven Clara. De
Page 21 and 22: Afb. 3. Kwitantie van de ziekenbos
Page 23 and 24: Oscar Westers Van uitspatting naar
Page 25 and 26: Van uitspatting naar uitspanning? V
Page 27 and 28: Van uitspatting naar uitspanning? A
Page 29 and 30: Van uitspatting naar uitspanning? g
Page 31 and 32: Van uitspatting naar uitspanning? v
Page 33 and 34: Van uitspatting naar uitspanning? j
Page 35 and 36: Van uitspatting naar uitspanning? f
Page 37 and 38: 1 Van uitspatting naar uitspanning?
Page 39 and 40: Van uitspatting naar uitspanning? d
Page 41 and 42: Van uitspatting naar uitspanning?
Page 43: Van uitspatting naar uitspanning? t
Page 47 and 48: Van uitspatting naar uitspanning? D
Page 49 and 50: J.T. Smit koopman J. Stahlie zoon w
Page 51 and 52: Boekbesprekingen Recensies tot het
Page 53 and 54: ad van Keulen. Cunera zou zijn gere
Page 55 and 56: ij narekening de voorkeur verdient
Page 57 and 58: schadigd; Bessem vult tussen ronde
Page 59 and 60: 'niet content' over Otto dan tevred
Page 61 and 62: hij in opdracht van de Nederlandse
Page 63 and 64: Afb. 1. Het nieuwe Zaans Museum. Fo
Page 65 and 66: Afb. 4. Een maquette van de Zaanstr
Page 67: Inhoud 31e jaargang nr. 1, 1999 Jer

Untitled - Holland Historisch Tijdschrift

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?