Rationeel aanvragen van laboratoriumdiagnostiek ... - Saltro

10 Diabetes mellitus type 2
10.5 Controle na behandeling: glucose, HbA1c
Bij de behandeling van patiënten met DM type 2 streeft men naar zo normaal mogelijke bloedglucosespiegels
omdat hiermee microvasculaire complicaties kunnen worden voorkomen.
Parameters voor de glucosespiegels zijn de nuchtere glucose, de glucose 2 uur postprandiaal en
het HbA1c. De streefwaarden van het glucosegehalte 2 uur postprandiaal zijn alleen van belang
voor patiënten die aan zelfcontrole doen. Patiënten die zijn ingesteld op insuline bepalen met
een draagbare glucosemeter hun eigen glucosewaarden via een 4-puntsdagcurve: nuchter en 2
uur na de drie hoofdmaaltijden.
Bij een stabiele instelling van de diabetes wordt aanbevolen elke drie maanden de nuchtere glucose
te bepalen (bij insulinegebruikers een 4-puntsdagcurve) en jaarlijks de nuchtere glucose
en het HbA1c. 2
Achtergrondinformatie
Bepaling van glucose (nuchter en postprandiaal): zie paragraaf 10.2.
HbA1c is een in het vaatstelsel gevormd reactieproduct van glucose en hemoglobine en weerspiegelt
de gemiddelde glucosewaarde gedurende de laatste zes tot acht weken. Op dit moment
is de HbA1c de beste parameter voor glucosecontrole. De bepaling is niet geschikt als diagnostische
test, maar wel voor het volgen van de behandeling.
De streefwaarden voor bloedglucosespiegels en HbA1c berusten op extrapolatie van de resultaten
van de ‘Diabetes Control and Complications Trial’ (DCCT; een groot onderzoek naar de
effecten van intensieve behandeling op langere termijn) die werden gevonden bij patiënten met
diabetes mellitus type 1 naar patiënten met diabetes mellitus type 2 en op internationale consensusafspraken.
Doordat in verschillende laboratoria verschillende technieken voor het bepalen
van het HbA1c-percentage werden gebruikt, waren de referentiewaarden lange tijd niet vergelijkbaar.
In de meeste Nederlandse laboratoria worden echter inmiddels regelmatig kwaliteitscontroles
gedaan, waardoor de resultaten direct vergelijkbaar zijn en blijven met het niveau
van de ‘Diabetes Control and Complications Trial’ (DCCT). De NHG-Standaard Diabetes mellitus
type 2 beveelt voor een goede instelling een streefwaarde van 8
Glucose 2 uur postprandiaal (mmol/l) 10
HbA1c (%) 8,5
37