Leer-kracht Veer-kracht Een reflectieboek - Vlor

4.1 Basisveiligheid vergroten = preventief werken
Het is van cruciaal belang om als schoolteam te werken aan het onderste deel van de driehoek: “basisveiligheid
vergroten”. Tachtig procent van wat je als school doet, moet kunnen gerelateerd worden aan die basisveiligheid.
“Wij beheersen onze school, en daardoor kunnen wij beheren.” Door een proportioneel groot aantal moeilijke
leerlingen of door een zwak leerkrachtenteam bestaat het gevaar dat de school meer beheerst dan beheert.
Beheren heeft onder meer te maken met het inzetten van de vijf pedagogische vaardigheden (zie Stap 2, p. 63).
Verschillende deelnemers aan Borg de Zorg verteldden dat in de realiteit de driehoek “soms op zijn kop staat”
in de scholen. Er gaat dan veel tijd en energie naar ‘het blussen van brandjes’. Eén deelnemer zag hierin de
oorzaak van het grote verloop van (jonge) leerkrachten. Wie dagelijks op school komt met het vooruitzicht op
weer een aantal incidenten en crisissen die ad hoc opgelost moeten raken, riskeert in een burnout te raken en
af te haken.
15
Reflectie voor het team
4. Schoolbeleid rond (preventie van) gedragsproblemen
I Leer-kracht Veer-kracht I
38
Elementen van basisveiligheid
We beschrijven hieronder enkele elementen van basisveiligheid.
1) Duidelijke communicatie
is nodig van bij de aanvang (de intake/inschrijving) en de eerste schooldag,
in het schoolreglement;
in de krijtlijnen van wat niet getolereerd wordt en wat de procedures (straffen/sancties) zijn bij
overtredingen (en wat een cumulatie van bepaalde straffen/sancties tot gevolg heeft);
Ook: individuele afspraken met leerlingen, bijvoorbeeld in contracten.
2) De vijf pedagogische vaardigheden (leiding geven en grenzen stellen, monitoring, positieve
bekrachtiging, positieve betrokkenheid, problemen oplossen - zie Stap 2, p. 63). Zeker nodig:
goede monitoring/toezicht, onder meer bij de overgangsmomenten en speeltijd/eettijd;
duidelijke afspraken: hoe pak je dit aan binnen de school Welke afspraken zijn hierrond
gemaakt Wordt er hier consequent in gehandeld
3) Een solidair team, de school(cultuur) als lerende organisatie (zie Stap 2 p. 73)
Als we de klas beschouwen als een coöperatief team, is er dan ook een coöperatieve sfeer
aanwezig bij de leerkrachten
Vul aan met andere noodzakelijke onderdelen van basisveiligheid.
Gebruik de driehoek en deze elementen als aanzet voor een gesprek binnen het team.
Bekijk per deelaspect wat de praktijk in de school is.
Kun je deze elementen van basisveiligheid aanvullen met eigen ervaringen