Leer-kracht Veer-kracht Een reflectieboek - Vlor

ondersteunende condities: bronnen, structuren en systemen. Dit omvat mogelijkheden
(organisatorisch, financieel en materieel) die teamleden in staat stellen praktijken te onderzoeken
en individueel en collectief te leren.
ondersteunende condities: cultuur. Dit omvat respect, vertrouwen en positieve zorgende relaties,
normen van kritisch onderzoek en verbeteren in de gehele school.
ondersteunend, stimulerend en gedeeld leiderschap: de schoolleiding ondersteunt en stimuleert
de leerkrachten, deelt invloed en autoriteit, en bevordert en ondersteunt leiderschap bij het team.
3.3.2 Onderlinge samenhang en gelijktijdigheid
Onderstaand schema illustreert het onderscheid en de wederzijdse afhankelijkheid van de drie genoemde
capaciteiten en hun ontwikkeling.
43
Figuur 13 - Schoolinterne capaciteiten: onderscheid en afhankelijkheid
Persoonlijke
capaciteit
ontwikkeling
Interpersoonlijke
capaciteit
ontwikkeling
Organisatorische
capaciteit
ontwikkeling
De genoemde capaciteiten beïnvloeden elkaar en zijn van elkaar afhankelijk. Twee voorbeelden.
Samen lesmateriaal ontwikkelen. Als men samen materiaal ontwikkelt, moet men de eigen
opvattingen over onderwijs verhelderen en bespreken met anderen; een gemeenschappelijke visie
op onderwijs ontwikkelen (interpersoonlijke capaciteiten); over persoonlijke vaardigheden beschikken
(gebruik van recente inzichten over vak en didactiek); reflecteren op wat men tot nu toe gedaan heeft
(persoonlijke capaciteiten); en er moet ruimte zijn voor gesprek, om zaken uit te proberen met elkaar, enz.
(organisatorische capaciteit).
Intervisie organiseren: professionele ontwikkeling van leraren vereist reflectie op het persoonlijk
functioneren en op de gehanteerde praktijkkennis. De interpersoonlijke capaciteit van een intervisiegroep
spreekt uit het antwoord op vragen als: “Is er een klimaat van veiligheid en vertrouwen Is men het eens
over wat de resultaten moeten zijn” Dit is van groot belang voor de ontwikkeling van de persoonlijke
capaciteit van de deelnemers aan die intervisiegroep. En omgekeerd is die interpersoonlijke capaciteit
afhankelijk van de motivatie en de vaardigheden van de leerkrachten die aan die groep deelnemen:
“Wil men zich blootgeven Kan men goed luisteren naar elkaar, ...” Bovendien dient ook de
schoolorganisatorische capaciteit voldoende ontwikkeld te zijn. Het rooster moet intervisie mogelijk
maken, wellicht is ook enige begeleiding of training van intervisiegroepen nodig en het personeelsbeleid
moet dergelijke professionalisering steunen.
3. De school als professionele leergemeenschap
I Leer-kracht Veer-kracht I
77