IWT jaarverslag 2005

5.
LandbouwOnderzoek (LO)
5.1 Inleiding
Het LandbouwOnderzoek heeft tot doel de productiviteit,
het concurrentievermogen, de kwaliteit en de
duurzaamheid in de land- en tuinbouw te stimuleren.
De onderzoeksprojecten hebben een collectief karakter
omdat ze gericht zijn op de bevordering van de sector en
niet op het oplossen van problemen van individuele landen
tuinbouwbedrijven. De projecten worden uitgevoerd
door onderzoeksploegen van de Vlaamse universiteiten en
hogescholen, onderzoeksinstellingen en praktijkcentra.
De subsidiëring van het LandbouwOnderzoek werd in
2001 overgeheveld naar de Gewesten. In Vlaanderen
werd het beheer en de opvolging van het programma
LandbouwOnderzoek opgedragen aan het IWT. Nadat
enkele jaren met een overgangsregeling is gewerkt, heeft op
18 februari 2005 de Vlaamse Regering haar goedkeuring
gegeven aan een nieuw reglementair kader voor de
projectmatige financiering van het toegepast collectief
onderzoek voor de land- en tuinbouwsector (verschenen in
het Belgisch Staatsblad van 01.07.2005). In tegenstelling
met de overgangsfase waarin het LandbouwOnderzoek
zich tot nu toe bevond, zal de steunverlening voortaan
gebaseerd zijn op een meer permanente regeling.
Een belangrijk punt van deze regeling is dat voor elke aanvraag
een gebruikerscommissie moet samengesteld worden die
een representatieve vertegenwoordiging moet zijn van de
land- en tuinbouwsector waartoe het project zich richt. De
Vlaamse overheid betoelaagt 92,5% van de aanvaardbare
projectkosten en de overige 7,5% dient bijeengebracht
te worden door de leden van de gebruikerscommissie.
Ook bedrijven uit de agro-voedingsindustrie moeten mede
instaan voor de cofinanciering. De gebruikerscommissie
komt om de zes maanden samen voor de opvolging en
eventuele bijsturing van het project. Een project kan
goedgekeurd worden voor maximaal 4 jaar, met een
tussentijdse evaluatie na 2 jaar.
De in de Vlaamse land- en tuinbouw erkende praktijkcentra
vormen binnen dit steunprogramma een specifieke groep
van innovatie-actoren. Omwille van het belang van de
praktijkcentra voor de verdere ontwikkeling van de landen
tuinbouwsector werd in het nieuw reglementair kader
een projecttype gedefinieerd dat kan omschreven worden
als praktijkonderzoek. Dit is onderzoek dat op korte
termijn een oplossing wil bieden aan voor de land- en
tuinbouwsector relevante problemen, alsook het bundelen
en vertalen van kennis naar voor de praktijk direct
bruikbare toepassingen. De evaluatiecriteria werden ook
aangepast om met het specifiek karakter rekening te houden.
Zo weegt voor het praktijkonderzoek de doelmatigheid
van de onderzoeksaanpak en/of het probleemoplossend
vermogen van het project sterker door in de beoordeling
dan bijvoorbeeld de originaliteit/creativiteit of het
innovatiepotentieel van het project. Daarenboven heeft de
Vlaamse minister bevoegd voor Wetenschap en Innovatie
besloten om jaarlijks 25% van de budgettaire middelen
voor het IWT-programma LandbouwOnderzoek prioritair
te besteden aan het praktijkonderzoek, op voorwaarde
uiteraard dat deze projecten kwalitatief voldoende goed
bevonden worden (MB van 13 juni 2005).
5.2 Oproep 2004-2005
In afwachting van de beslissing door de Vlaamse Regering
werd aan het IWT de opdracht gegeven de oproep 2004-
2005 voor projectvoorstellen te lanceren volgens de in het
ontwerpbesluit voorziene procedures. Volgens de opgelegde
kalender werden eind oktober 2004, 73 projectaanvragen
ingediend voor in totaal € 44 miljoen aan gevraagde
steun. Deze projectaanvragen werden volgens hun
onderzoeksdiscipline ter evaluatie voorgelegd aan colleges
van deskundigen, samengesteld uit onafhankelijke experten
uit binnen- en buitenland. Aan elk college namen ook
vertegenwoordigers van de Vlaamse landbouwadministratie
deel, met name voor de beoordeling van de relevantie van
de projectvoorstellen voor de land- en tuinbouwsector in
Vlaanderen.
Op 21 april 2005 heeft de Raad van Bestuur haar
goedkeuring gehecht aan de gevolgde procedure en de selectie
van de projectvoorstellen. Met de voorhanden budgettaire
enveloppe van € 9 602 000 kon steun verleend worden aan
26 nieuwe projecten. De doelstelling om minimum 25%
van deze middelen te besteden aan projecten van het type
praktijkonderzoek wordt ruim gehaald. Voor elk van de
26 gesteunde projecten kon tijdig een gebruikerscommissie
samengesteld worden die zal instaan voor de cofinanciering
van 7,5% van de aanvaardbare projectkosten.
Uit de onderstaande figuur blijkt dat bijna de helft (49%)
van de toegekende steun naar de Vlaamse instellingen
van hoger onderwijs gaat. De onderzoeksinstellingen die
zich richten op specifieke toepassingen voor de landen
tuinbouwsector (Centrum voor Landbouwkundig
04 44