De Route van Breda naar Princenhage (1993)

$,re$xs*ht*ueg
\e r\h*f
Begraafplaats Zuilen, ca. 1904
De begraaf plaats Zuilen.
Algemeen.
Begraafplaatsen hebben voor veel mensen iets sinisters
over zich. Voor anderen echter hebben de graven
een bijzondere aantrekkingskracht. Graven vertellen
iets over de tijd waarin de overledene leefde, over zijn
status of levensverhaal. Het gra{ van een bekende
persoon geeft ook gelegenheid hem of haar te eren'
Vroeger ging net begraven anders dan nu. Tot 1825
worden doden in of rond keken begraven. Deze gewoonte
heeft een religieuze oorsprong. Men ligt in gewijde
grond en deelt daardoor in Gods genade. Het
begraven in kerken heeft echter nadelen. De vloer van
de kerk ligt regelmatig open en tot vlak voor kerkdiensten
wordt gezeuld met grafkisten en zerken' De
iijkkist is in de 't7e eeuw algemeen geworden, maar
wanneer een graf te ondiep gegraven wordt hangt er in
de kerkruimte-een penetrante lijklucht. Tijdens de Franse
bezetting (1795-1813) wordt het begraven in kerken
uit oogpunwan hygi6ne van overheidswege verboden,
maar na hun vertrek in 1813 wordt het weer loegestaan'
Er ontwikkelt zich landelijk echter een stroming die voor
het begraven buiten de stad of het dorp is. ln de kerk
begraven is niet hygidnisch en rond de kerken raakte
de grond op, zeker in de vestingsteden die overbevolkt
zijn. ln 1829 wordt bij Koninklijk Besluit het begraven in
kerken verboden, evenals het begraven rond kerken
gelegen in stedeliike centra. Tegelijkediid wordt het
Regelement op het gebruik van de begraafplaats vastgesteld.
Voor Breda betekent dit dat de drie parochies
van de stad op zoek moeten naar een locatie buiten de
stad. Deze vindt men ten noorden van de straatweg
naar Princenhage op goede afstand (35 Nederlandse
ellen) van stads- en dorpskom gelegen. ln deze tijd is
het gebied tussen Breda en Princenhage nog landelijk
en staan langs de Haagweg diverse koepeltjes (buitenhuisjes).
De drie parochies kopen een terrein aan met
koepeltje, terwi.il ook de protestante gemeenschap van
Breda een lerrein (eveneens met een koepeltje) aankopen,
gelegen ten westen van het katholieke gedeelte.
Het kadaster wijst uitdat in 1830 de begraafplaats een
omvang had van 8130 vierkante meter. De begraafplaats,
eigendom en in beheer bij de R.K. Gemeente
Breda (Bij K.B. was er vanaf 1864 toezicht van de
zo