De Route van Breda naar Princenhage (1993)

ca. 1930 zien wij de stijl toegepast in graf monumenten,
gecombineerd met een Afi-D6co-vormgeving in de
toegepaste kunsten (plaquettes, beeldhouwwerk). Een
bijzonder mooi voorbeeld op Zuilen vormt het graf van
de familie van Aalst uit 1932 (Veld 25C).(Afb. 34)Het
heeft een opbouw in de vorm van een gemetselde
spitsboog op een breed gemetselde voet. Het hoge
standgedeelte, heeft een verdiept binnenveld waarin
een bronzen plaquette met het portret van de overledene
als memorie-element (uitgevoerd door de beeldhouwer
Gerard van Aalst). De bakstenen opbouw en de
plaquette zijn uitgevoerd in Art-D6costijl. De naast elkaar
liggende graven van Petrus Pennen (Veld 25B) en
Wilhelm van Spronsen uit 1938 zijn tevens goede voorbeelden
van deze ontwikkeling . (Afb. 35) ln de opbouw
van de graven is witte en groene geglazuurde baksteen
toegepast. Deze graven zijn verri.ikt met voorstellingen
van Joop Bonsel, uitgevoerd in terracotta in Art-D6costijl
(Christuskop met doornenkroon en engel als orante
(biddende tiguur)).
rliiitit
?:jlzi :.1t:: I
Na ca. 1940 doet de invloed van de Delftse Schoolstijl
zich steeds nadrukkelijker gelden. Het Art-D6co-etement
verdwijnt, om plaats te maken voor meer details
ontleend aan de klassieke oudheid. De begraafplaats
de Tweede Wereldoorlog en was bij Protestanten veel
meer in zwang dan bij katholieken.
Vanaf ca. 1920 worden de ontwerpen van graven mode
gevoelig, d.w.z. steeds vaker komen profane invoeden
voor. Wanneer de Expressionistische bouwtrant van
Amsterdamse School in zwang is en in de toegepaste
kunsten de Art-D6costijlzijn intrede doet, is de invloed
van deze ontwerpstijlen ook waar te nemen in de ontwerpen
van graven. De standsteen wordt niet alleen
meer rond ol met een spitsboog afgesloten, maar nu
doet ook de keperboog zijn intrede, terwijl het beeldhouwwerk
op de steen in Art-D6costijlwordt uitgevoerd.
(Afb.32) Parallel hieraan zien wij ook invloed van de
Nieuwe Zakelijkheid. Een en ander levert een merkwaardige,
maar in vormgeving bijzondere combinatie
van vormen op. Het graf van C.A. Rhee uil1930 (Afb.
33l is voor Breda uitzonderlijk te noemen. Het is een
van de weinige voorbeelden van deze stijlmengeling.
Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de opstand
hagelwit zou worden, maar door de sterk afwijkende
kleur temidden van de natuurstenen graven werd dit
achterwege gelaten. Slechts de plaat met naamsvermelding
werd in witmarmer uitgevoerd,
Rond 1930 viert in de profane architectuur de lnterbellumstijl
hoogtij. De invloed van deze strenge baksteenbcuw,
voor een deelvoorlkomend uit de Amsterdamse
Schoolstijl, doet zich gelden in de grafontwerpen. Vanaf
Afb.32
33