din-kulturu-ve-ahlak-bilgisi_11_derskitabi_meb_din_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_ve_ahlak_bilgisi_BTjiC

6.3. Musiki
Müzik türlerinden bildikleriniz nelerdir?
Musiki, M iki kulağa k l ğ hhoş gelen l sesler l dizisi di i i olarak l k İİslam l medeniyetinde d i ti d öönem verilen il sanatlardan tl d bi biri- i
dir. Duyguların, düşüncelerin belli bir ritim ve ahenk içinde ifade edilmesiyle ortaya çıkan musiki,
etkili bir anlatım dilidir. İnsan; ahenkli, kulağa hoş gelen güzel sesleri dinlemekten hoşlanır ve on-
lardan etkilenir. Heyecanlarını, sevgisini, ümitlerini ve üzüntülerini dile getirmek insanı rahatlatır.
Bu duygu ifadeleri, insanların birbirini daha iyi anlamasına yardımcı olur ve kaynaşmayı sağlar.
Sözlerin duygu ve heyecan yüklenerek ifade edilmesi, insanlar arasında daha etkili bir ilişki biçimi
doğurur. Bütün farklı kültürler, sevinç ve üzüntülerini kendilerine özgü bir şekilde müzikle ortaya
koymuşlardır. Müzikle oluşturulan bu yerel anlatım şekilleri ortak duyguların meydana çıkmasını
ve bu duyguların etrafında birleşilmesini sağlar. Bu anlamda dilin ve müziğin bozulması, insanları
kendi kültür ve değerlerinden uzaklaştırır. Ayrıca bütün yerel motiflerin buluştuğu evrensel bir dil de
vardır. Müzik bu evrensel dille bütün insanların anlaşmasına yarayan ortak noktaların da yakalanma-
sına yardımcı olur.
Kur’an, insanın yaratılış amacına uygun davranışlar geliştirmesi ve sorumluluklarının bilincinde ol-
masını, zamanını, sağlığını ve akli melekelerini doğru yönde ve etkili bir biçimde kullanmasını bekler.
İnsanın iyiliklere olduğu kadar kötülüklere de
meyli vardır. Bu yüzden insan, Kur’an’da kötü düşün-
ce ve davranışlara sevk eden olumsuz şeylerden uzak
durması gerektiği konusunda uyarılmıştır. Kur’an’da
müziği ve onunla ilgili sanatları yasaklayan herhangi
bir ifade yoktur. Ancak yapılan müzik ve sanatın in-
sanda kötü duygu ve düşünceler uyandırmaması ge-
rekir. Tabiatta bulunan su ve kuş sesleri gibi pek çok
nağme de bir müzik türüdür. Örneğin medeniyetimiz
suyu, temizleyiciliğinin yanında dinlendiriciliği ve
akışındaki musikisiyle de değerlendirmiştir. Mimari
eserlerimizde bulunan şadırvan, havuz ve fıskiyeler,
kurulan bend ve suni çağlayanlar bu amaca hizmet etmiştir. Kuş sesleri, cenneti hatırlatan nağmeler
olarak sevilerek dinlenmiştir. Bu yüzden insanı bilinçli hareket etmekten alıkoymadığı ve ahlaki bir
zaaf içine düşürmediği sürece müzik, insan için yararlıdır. Burada önemli olan insanın bizzat kendisidir.
Onu iyi ve güzel yönde motive eden şey makbuldür. Kötü ve çirkin yönlere sevk edenler ise reddedil-
melidir. İnsan her konuda olduğu gibi bu konuda da seçici davranmasını bilmeli ve kendisine faydalı
olacak kaliteli ürünlere yönelmelidir.
BİLGİ KUTUSU____________
Ülkemizde ezanlar beş vakit genellikle
şu makamlarda okunmaktadır:
Sabah Ezanı: Saba, dikeşhaveran
Öğle Ezanı: Uşşak, hicaz
İkindi Ezanı: Hicaz
Akşam Ezanı: Segâh
Yatsı Ezanı: Hicaz, rast
İSLAM VE ESTETİK
123