din-kulturu-ve-ahlak-bilgisi_11_derskitabi_meb_din_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_ve_ahlak_bilgisi_BTjiC
din-kulturu-ve-ahlak-bilgisi_11_derskitabi_meb_din_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_ve_ahlak_bilgisi_BTjiC
din-kulturu-ve-ahlak-bilgisi_11_derskitabi_meb_din_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_ve_ahlak_bilgisi_BTjiC
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.5. Eşarilik<br />
Eşarilik hakkında neler biliyorsunuz?<br />
Ebu’l-Hasan el-Eşari’nin itikadi konularla ilgili görüşlerini benimseyenlere Eşariye denilmiştir.<br />
Ehl-i sünneti meydana getiren mezheplerden biri Eşariliktir. Gazali <strong>ve</strong> Fahrettin Razi gibi âlimler<br />
Eşarilik’in temel görüşlerini benimseyerek yazdıkları eserlerle bu mezhebin geniş bir şekilde yaygın-<br />
laşmasını sağlamışlardır.<br />
İmam Eşari, itikadi konuların açıklanmasında akla değer <strong>ve</strong>rerek ayet <strong>ve</strong> hadislerin yanında akli de-<br />
lilleri de kullanmıştır. Eşarilik’in temel görüşleri şunlardır: Allah birdir, eşi <strong>ve</strong> benzeri yoktur. Allah’ın<br />
zatı ile var olan ezelî sıfatları vardır. Kur’an-ı Kerim Allah’ın kelamıdır. Allah ahiret gününde mümin-<br />
ler tarafından görülebilecektir. İnsanların fiilleri Allah tarafından yaratılmaktadır.<br />
Eşari’ye göre iman, bilgi <strong>ve</strong> kalp ile tasdikten ibarettir. Kendilerine <strong>din</strong>î tebliğ ulaşmayan kimseler,<br />
akıllarıyla Allah’ı bulmak <strong>ve</strong> iman etmekle yükümlü değildir. İyi <strong>ve</strong> kötü, güzel <strong>ve</strong> çirkin akıl ile değil<br />
vahiyle bilinebilir. Bir şey Allah emrettiği için güzel, yasakladığı için çirkindir. Allah, kulları arasın-<br />
dan seçtiği kişileri peygamber olarak gönderir. Ahiret hayatıyla ilgili konular ancak nassla bilinir <strong>ve</strong><br />
akıl ise bunların imkân dâhilinde olduğunu kabul eder.<br />
Malikilerin hemen hemen hepsi, Şafiilerin büyük bir kısmı Hanbeli <strong>ve</strong> Hanefilerin de çok az bir<br />
kısmı itikadi konularda Eşarilik’i benimsemişlerdir. Eşarilik daha çok Hicaz, Kuzey Afrika, Mısır,<br />
Irak, Suriye <strong>ve</strong> Endonezya’da yaşayan Müslümanlar arasında yaygındır.<br />
BİLGİ KUTUSU_______<br />
İmam Eşari Kimdir?<br />
Ebu’l-Hasan el-Eşari, M 874 yılında Basra’da doğmuş <strong>ve</strong> M 936 yılında Bağdat’ta <strong>ve</strong>fat etmiş-<br />
tir. Yemenli meşhur sahabi, Ebu Musa el-Eşari’nin soyundan gelen Eşari, Mu’tezile âlimlerinden<br />
olan ü<strong>ve</strong>y babasının himayesinde ilim tahsilini sürdürdü. Onun etkisinde kalarak gençlik yıllarında<br />
Mu’tezile mezhebinin görüşlerini benimsedi <strong>ve</strong> bu mezhebi savunan eserler kaleme aldı. Ancak daha<br />
sonraları, hocasıyla yaptığı ilmî tartışmalarla yeni fikir arayışlarına girdi <strong>ve</strong> bu mezhebin görüşlerini<br />
eleştirmeye başlayarak Mu’tezile mezhebini terk etti. Selefiye’nin imamı olarak kabul edilen Ahmet<br />
bin Hanbel’in yanında bir süre kaldıktan sonra Eşarilik olarak ortaya çıkan mezhebin temellerini<br />
oluşturan görüşleri savunmuştur.<br />
İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR<br />
69
Change language