04.10.2012 Views

Turksoylencesozlugu

Turksoylencesozlugu

Turksoylencesozlugu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

S a y f a | 96<br />

GEYİK ANA: Geyik Tanrıça.<br />

Eşdeğer: KEYİK (GİYİK, KİYİK) ENE<br />

Eşanlam: 1. BURÇIN ATA, 2. BOLAN (BULAN, PULAN) ATA<br />

Moğolca: 2. MARAL ECE, 2. SÖGÖ ECE<br />

Bedenindeki lekeler yıldızların işaretleridir. Denizden çıkarak gelmiştir. Bazı Türk boylarına yol<br />

göstericilik yapar. Ak geyik kılığına girerek Göktürklerin atasıyla birleşmiş ve Göktürkler türemiştir.<br />

Görkemli çatal boynuzları ve kanatları vardır. İnsan biçimindeyken çok güzeldir. Vücut hatları ince ve<br />

orantılı olarak betimlenir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt)<br />

� Geyik: (Gey/Gez). Uzun ve çatal boynuzları olan memeli hayvan. Moğolcada Giyih sözcüğü<br />

aydınlık anlamına gelir ve bu hayvanın kutsallığı ile de bağlantılıdır. Örneğin Alankova sözcüğü<br />

de Işığın Geyiği gibi bir anlam ifade eder.<br />

� Maral: Dişi Geyik demektir. Moğolcadır.<br />

(Yansı: GEYİK ATA)<br />

(Bakınız: ALANKOVA HANIM)<br />

GEZEGENLER: Seyyareler.<br />

Tüm uygarlıklarda gözle görülebilen beş gezegene farklı ismler verilmiştir. Moğollar gök cisimlerine<br />

Budizmin etkisiyle Tibet kökenli isimler vermişlerdir. Türklerde ise Arap ve Avrupa kökenli isimler<br />

tercih edilmekle birlikte, yeterli araştırmalar yapıldığında halk kültüründe kullanılan Türkçe adları<br />

bulunabilmektedir. Ulusal bir bilim dili için gökcisimlerine mutlaka Türk Halk kültüründen ve<br />

söylencelerinden isimler verilmesi gerekmektedir. Örneğin yıldızlara Türk mitolojisindeki tanrıların<br />

adları verilebileceği gibi, gezegenlerin uydularına da Türk boylarının adlarının verilmesi yoluna<br />

gidilebilir. Aşağıda tamamen halk kültüründen edinilen bilgilere göre gezegenlerin adları<br />

verilmektedir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt)<br />

� Gezegen: (Gez). Gezmek fiilinden türemiştir.<br />

1. TİLEK (DİLEK): Merkür, Utarit.<br />

Eşanlam: TİLEKDİZ (DİLEKTİR)<br />

Dilek yıldızı. Ona bakılarak dilek dilenir. Çıplak gözle görülür.<br />

2. SEVİT (SEVÜT): Venüs, Zühre.<br />

Eşanlam: ÇOLPANDIZ (ÇOLPANTIR)<br />

Moğollarda Çolpan adı verilir ve bu yüzden yanlışlıkla kelime benzerlği nedeniyle dönüşerek<br />

“Çoban Yıldızı” denir. Çıplak gözle görülür.<br />

3. YERTİNÇ (YERDİNÇ): Dünya, Arz.<br />

Eşanlam: YERDİZ (YERİNTİR)<br />

Yeryüzü.<br />

4. KÜRÜT (KÜRÜD): Mars, Merih.<br />

Eşanlam: KIZILDIZ (KIZILTIR)<br />

Güçlü ve kızgın bir yiğit olarak düşünülür. Çıplak gözle görülür.<br />

5. ONGAY (ÖNGEY): Jüpiter, Müşteri.<br />

Eşanlam: ERENDİZ (ERENTİR)<br />

Olgunluğu ve bilgeliği temsil eder. Çıplak gözle görülür.<br />

D e n i z K A R A K U R T TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!