10.03.2014 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

--TİCARET VE ZİRAAT NEZARETİ MEMALİK-İ OSMANİYE'DE OSMANLı ANONiM ŞİRKETLERİ --<br />

20. ANADOLU TETKİKATI SINAİYYE VE TİCARİYE ŞİRKETİ<br />

25 Haziran ı 9 ı O tarihinde kesin kuruluşunu tamamlamıştır. İdare merkezi Erzurum' da bulunan şirket,<br />

Anadolu' da gerekli şirketleri kurmak veya teşekkül eden şirketlere katılmak maksadıyla ortaya çıkmıştır.<br />

Kurucusu daha önce Erzurum'da Fransa başkonsolosluğunda bulunmuş olan Mösyö Bareke'dir. Süresi on<br />

yıl olan şirketin sermayesi 2.000 liradır. ıo'ar liralık 200 hisseye bölünmüştür. Kanuni varlığından başka<br />

hayat eseri görülmeyen bu şirketin iki senelik ömrü kalmıştır. Dahili nizamnamesinde incelemeye değer bir<br />

özellik görülmemiştir.<br />

21. ANADOLU MİLLİ MAHSULAT OSMANLI ANONİM ŞİRKETİ<br />

28 Eylül 1915 tarihli şirketin kuruluş maksadı isminden anlaşıldığı üzere Osmanlı topraklarında yetişen<br />

hububat, tiftik, koyun, yün yapağı, deri ve afyon gibi iç üretimi alıp satmak ve bu maddeler üzerinden<br />

komisyonculuk yapmaktır. Kurucuları İstanbul ve Taşrada ikamet eden çok sayıda ticaret erbabı ve dava<br />

vekillerinden oluşmaktadır. İdare merkezi İstanbul Galata'da bulunan şirketin süresi yirmi yıldır.<br />

Sermayesi; 1 O liralık 20.000 hisseye ayrılmış 200.000 liradır. Genel kurul sermayeyi iki misli artırabilir.<br />

Çıkarılan hisselerin bedelleri tamamen toplanmadıkça sermaye artırımına gidilemez.<br />

Şirketin senetleri isme yazılıdır. Başkalarına devredilebilmesi için şirketin muvafakatİ şarttır. İdaresi<br />

9'dan ı2'ye kadar üyeden oluşan bir meclis tarafından yürütülür. İdare Meclisi'nin birinci ve ikinci reisieri<br />

gizli oy ile seçilir. Meclis en az on beş günde bir defa toplanır. Genel Kurul'a katılabilmek için en az<br />

10 hisseye sahip olmak gerekir. Bir kişide 25'den fazla oy toplanamaz. Sermayenin onda birini temsil<br />

eden hissedarların toplantıdan on gün önce yapacakları teklifler toplantı gündeminde yer alır. Sermaye<br />

artırımı için en az sermayenin üçte ikisine eşit hisseyi temsil eden hisse sahiplerinin kurulda hazır olmaları<br />

gereklidir.<br />

Safi gelirden öncelikle yüzde 1 O ihtiyat akçesi ayrılır. Ödenmiş sermayeye yüzde 5 faiz verilecek geri<br />

kalanın yüzde 5'i idare meclisi üyelerine, yüzde 5 şirket memurlarına, yüzde 1 kuruculara, yüzde 89 temettü<br />

olarak şirketin ortaklarına dağıtılacaktır. ihtiyat akçesi sermayenin Wüne ulaşıncaya kadar ayrılmaya<br />

devam edilir. Yüzde 5 faiz ödenmesinde ortaya çıkan eksiklik ihtiyat akçesinden karşılanır.<br />

Şirketin mali durumu ve faaliyet derecesi: Genel Kurul toplantılarında incelenen İdare Meclisi raporları<br />

ve hesap cetvellerinden çıkarıldığına göre şirket, 191 5 yılı içerisinde hisse senetlerinden 134. 1 85 lira tahsil<br />

etmiştir. Bütün işlemlerinden toplam 59,332 lira 30 kuruş safi temettü elde edilmiş, harp hali dolayısıyla<br />

temettünün tamamen dağıtılması uygun görülmemiş, yüzde 1 O<br />

'u olağanüstü ihtiyat akçe si olarak ayrılmıştır.<br />

ı916 yılı bilançosunda temettünün 3 ı8,3 19 lira 85 kuruşa ulaştığı görülmektedir. Bu rakamın 30.744 lirası<br />

ait olduğu hisselere tahsis edilmiştir. Geri kalanın yüzde 20'si yeni faaliyet alanlarına ayrılmış, 15.000<br />

lirası dağıtılmıştır. Geri kalan 49.000 lira 63 kuruşunolağanüstü ihtiyat akçesi hesabına geçirilmesi teklifi<br />

kabul edilmiştir. Bir önceki yılla birlikte 53.591 liraya ulaşan olağanüstü ihtiyat akçesinin sabit sermayeye<br />

dönüştürülmesi düşünülmektedir.<br />

-----------·~ 105 ~-· ----------

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!