Untitled

---TİCARET VE ZİRAAT NEZARETİ MEMALiK-İ OSMANİYE'DE OSMANLl ANONiM ŞİRKETLERi --
Bunun 520 lirası tesisat, makine ve gayrimenkullerin itfasına, 900 lirası yüzde 6'lık faiz ödemelerine tahsis
edilmiş geri kalan 50 lira 3 ı kuruş da gelecek yıl hesaplarına aktarılmıştır. ı 915 yılı temettüünden aynı
şekilde tevziat yapıldıktan sonra artan 334 lira 43 kuruş ikinci yıla aktarılmıştır. ı6 Mayıs ı9ı 7 tarihinde
toplanan Genel Kurul 1916 yılı hesaplarını incelemiş, önceki seneden devredilen parayla birlikte 36.84 lira
30 kuruş temettü elde edildiği hesaplanmıştır. Bu paranın 700 lirası makine ve gayrimenkul hesaplarına,
900 lira yüzde 6 faiz ödemelerine, 150 lira ihtiyat akçesine, 300 lira İdare Meclisi'ne, 330 lira kurucu
hisselerine, 750 lira yüzde 5 oranında temettü dağıtılmasında kullanılmıştır. Geri kalan 554 lira 30 kuruş
1917 senesine devredilmiştir.
53. HİCAZ DEMİRYOLU KOOPERATİF OSMANLI BAKKALiYE
ŞİRKETİ
Bu yardımlaşma şirketi hicaz demiryolu idaresinin askeri demiryolları ve limanlar idaresine
dönüştürülmesinden önce, bağımsız bir müdüriyet halinde bulunduğu sırada, hat üzerinde görevli
memurların erzak ve gıda ihtiyacını karşılamakta karşılaştıkları zorlukları gidermek ve adı geçen eşyayı
daha kaliteli ve ucuza sağlamak maksadıyla ı 6 Ekim ı 9 ı 6 tarihinde kurulmuştur. ı O yıl süresi bulunan
şirketin idare merkezi Hayfa' dadır.
Şirket işlemlerini ortaklarından oluşan demiryolu çalışanlarıyla sınırlamış olduğundan ticari bir maksat
takip etmeyen tam anlamı ile tüketici yardımlaşma şirketi özelliğini korumuştur. Sermayesi ı liralık 2.000
hisseden ibarettir. Genel Kurul bunu bir misline çıkarmaya yetkilidir. Hisse senetlerinin mümkün mertebe
bütün memur ve müstahdemler arasında dağıtılınasını temin etmek için serınaye kaydına başlanıldığı
tarihten itibaren bir hissedarın 2 ay zarfında 1 O hisseden fazla yazdırmaması bu süre zarfında sermayenin
tamamı imza edilemez ise on hisse üzerinde hisse satışına izin verilmesi şartı konulmuştur. Senetler isme
yazılı ve Hicaz demiryolu çalışanlarına aittir. İdareden ayrılan ortağın hissesini çalışanlardan birine,
istekli bulamaz ise piyasa fiyatı üzerinden şirket idaresine satınağa mecburdur. Yalnız ayrılma tarihine
kadar hissesine isabet eden karı alır. Şirketin İdare Meclisi işletme komisyonu üyeleri arasından seçilmek
kaydıyla üç ya da beş üyeden oluşur. Komisyon reisi aynı zamanda idare meclisinin de başkanıdır. Üyelerin
en az on hisse senedine sahip olmaları gerekir. Genel Kurul her yıl Nisan ayında toplanacaktır. Beş hisse
sahipleri genel kurula katılma hakkı kazanır. Birinci beş hisse için ve takip eden her ı O hisse için birer oy
hakkı kazanmak suretiyle bir hissedar en çok ıo oy hakkına sahip olabilir. Sermayenin 1/lO'nuna sahip
hissedarların teklifleri toplantı tarihinden on gün önce bildirilmek şartıyla gündeme alınır. Mali yıl Mart
ayında başlar. Safi temettüden hisselere yüzde 5 faiz ile ihtiyat akçesi için gelirin yüzde 20'si ayrıldıktan
sonra geri kalanın yüzde IO'u ilaarniye olarak şirket memurlarına ve çalışanlara, yüzde 45'i hissedarlam
verilir. Diğer yüzde 45 hissedar olsun olmasın şirketten alış veriş yapan çalışanlara yapacakları alış veriş
oranında temettü olarak verilir. ihtiyat akçesi sermayenin yarısına ulaştıktan sonra ayrılmaz. Bu durumda
ihtiyat akçesine ayrılan oran hissedarlar ile alış veriş yapanlara dağıtılacak olan temettü hesabına ilave
edilir. Henüz 4-5 aylık faaliyeti bulunan şirketin ilk mali yılı hesaplarına ait evrak suratlarİ henüz bakanlığa
gönderilmemiştir.
167