Untitled
Untitled
Untitled
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
--TİCARET VE ZİRAAT NEZARETİ ME!v!ALİK-İ OSMANİYE'DE OSMANLI ANONİ!vl ŞİRKETLERİ --<br />
teftiş masrafı adı altında şirket tarafından verilecek aylık yirmi beş liranın on beş lirası Şehremaneti<br />
komiserler aracılığıyla teftiş edileceği gibi yıllık gayri safi hasılatı da Şehremaneti'nin tayin edeceği bir<br />
müfettiş tarafından incelenecektir. Teftiş hizmetlerinin şekli konusunda şirket itiraz ileri süreınez. İnşaat<br />
malzemeleri ve alınacak vapurlar şartname hükümlerine uygun olmadığı takdirde verilen süre içerisinde<br />
şirket gerekli iyileştirmeleri yapmaya mecburdur. İskele, bina ve vapurların tamir ve korunması için<br />
ihtiyaç duyulan tamirhane ve mağazalar kurulması konusunda şirkete gerekli daireler tarafından izin<br />
verilecektir. Şirket vapurları ve işletme, iskele ve tamirhane malzemeleri belediye vergisinin dışında<br />
her türlü vergiden muaf olacak ancak şirketin çıkaracağı hisse senetleri ve tahviller damga resmine tabi<br />
tutulacaktır. Şirket yolcu tarifelerinin artırılması için hükümetten izin almak zorundadır. Şirketin bütün<br />
çalışanları Osmanlı vatandaşı olacak, ancak idare ve fen memurları için gerekli şartları taşıyan Osmanlı<br />
vatandaşı bulunmadığı takdirde ticaret nezaretinden izin almak ve sayıları üçle sınırlı olmak şartıyla<br />
yabancı memur çalıştırılabilecektir. Şirket her ay sonunda kıyasi bir hesap neşredecek, her altı ayda bir<br />
genel hasılatı açıklayan Şehremaneti müfettişi tarafından tasdik edilmiş bir hesap evrakı tanzim edecek<br />
ve Şehremaneti'ne teslim edecektir. Gayri safi hasılatın yüzde 8'i Şehremaneti'ne aittir. Her altı ayda<br />
bir iki taksit halinde ödenecek bu hissenin 3.000 liradan az olmaması şartı getirildiğinden eksik kalan<br />
kısım şirket tarafından tamamlanacaktır. İkinci yılın tahsilatı 3.000 liradan fazla olması durumunda şirket<br />
tarafından önceki yıl ilave edilen miktar geri tahsil edilecektir. Bu işlem yalnızca birbirini takip eden iki<br />
yıl arasında uygulanabilir. Önceki yılların hesabı daha sonra aynı işleme tabi tutulamaz. Şirketin imtiyazı<br />
Haliç'te denizden yolcu taşımakla sınırlı olduğundan Haliç'in her iki tarafında rıhtım inşası ile karadan<br />
nakliyat için diğer şirketler tarafından imtiyaz talep edilmesi durumunda ve benzeri durumlarda şirketin<br />
her hangi bir hak ileri sürmesi mümkün değildir. Sözleşmeden kaynaklanan taahhütler yerine getirilmediği<br />
halde bir süre tayin edilerek şirketten yükümlülüğünü yerine getirmesi istenir. Süre sonuna kadar verilen<br />
süre içerisinde şirket gerekli işlemleri yapmazsa imtiyaz hakkı ortadan kalkar. Şirket biri emekliler diğeri<br />
muhtaçlar narnma iki ayrı sandık tesis edecek bunlarla ilgili talimatlar hükümetin onayına arz edilecektir.<br />
Emekliler sandığının sermayesi safi gelirden ayrılacak, muhtaçlar sandığının sermayesi her türlü para<br />
cezasından elde edilen paradan karşılanacaktır. Süre sonunda iskele, vapurlar ve tamirhaneler sağlam<br />
şekilde her türlü borçları ödenmiş ve ücretsiz olarak hükümete teslim edilecektir. Bu sözleşme ile şartname<br />
hükümlerinin tefsiri konusunda hükümet ile imtiyaz sahibi arasında çıkacak anlaşmazlıklar Şura-ı Devlette<br />
diğer anlaşmazlıklar normal mahkemelerde görülecektir. Şartnamenin ilk maddeleri iskele ve vapurların<br />
inşa tarzı, döşemeleri ve bölümleri içinde bulundurulacak malzemeler, yolcuların istimhatını sağlayacak<br />
tedbirler, geliş geçişi usulleri ve çalışanların sahip olacakları vasıfları düzenlemektedir. Faaliyetlerin idaresi<br />
ve yolcuların seyahatlerini düzenleyen yönetmelikler hükümete tasdik ettirildikten sonra uygulamaya<br />
konulur. Nakliyatı temin etmek için şirket her zaman çalışır vaziyette en az on vapur bulunduracaktır.<br />
Vapurlar iki ayda bir kontrolden geçirilecek, altı ayda bir kızağa çekilerek tekııe ve su altı kısımları<br />
muayene edilecek, bu kısımlar zehirli boya ile boyanacak, muayene sırasında bir komiser idaresinde fen<br />
heyetinin bakanlığa vereceği raporların tasdik edilmiş suretleri vapurların uygun yerlerine asılacaktır. İki<br />
iskele arasında yirmi, üç iskele arasında otuz para ücret alınacak aralarında birden çok iskele bulunan yerler<br />
arasında en çok kırk para alınabilecektir. Eyüp iskelesi 'nden daha ileri vapur işletildiği takdirde yirmi para<br />
335<br />
kadar zam yapılabilir. Ayrıca mevki için bu ücretiere yirmi para zam yapılır. Mevkide oturmamak şartıyla<br />
veznesine, beş lirası maliye nezareti veznesine ödenecektir. Şirketin faaliyetleri ticaret nezaretine bağlı
Change language