10.03.2014 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

--TiCARET VE ZiRAAT NIZARETİ MEMALİK-i OSMANİYE'DE OSMANLı ANONiM ŞİRKETLERİ --<br />

kısımdan geri kalanı ihtiyat akçesine ayrılacaktır. Genel Kurul kardan ayrılacak bir miktar para ile her<br />

yıl kura çekilerek bir miktar hisse senedini tedavülden kaldırmak üzere karar verebilir. ihtiyat akçesi<br />

sermayenin yansına ulaştıktan sonra kesilmez. Bazı masraflar sonunda bu oran düşerse yeniden ayrılmaya<br />

başlanır. Yıllık gelirle sermayeye yüzde 5 faiz ödenmesi mümkün olmadığı takdirde eksik kalan miktar<br />

ihtiyat akçesinden karşılanır. Şirket süresinin uzatılınası veya fes edilmesi konularını görüşmek üzere<br />

toplanılacak Genel Kurul'da, sermayenin en az yarısının temsil edilmesi gerekir.<br />

Şirketin olağan Genel Kurul'u 8 Mart 1916 tarihinde toplanmıştır. Sekiz aylık işlemlerden ibaret olan<br />

birinci sene hesapları incelenmiş, İdare Meclisi teklifleri kabul edilmiştir. Heyetin incelediği evraktan<br />

anlaşıldığına göre şirket ancak 17 Temmuz ı914 tarihinde mağazasım açarak işi başlatmıştır. İlk yıl<br />

sermayesinin 12.267 lirası tahsil edilmiş 7.733 lira tedavüldeki sermaye ile 8 ayda alıp sattığı eşyanın<br />

satış fiyatı üzerinden toplamı 2. 777.31 1,5 kuruşu satılan mal bedeli 488.881 kuruşu sene sonunda mevcut<br />

mal bedeli olarak 3 .266. 193 kuruş görülmektedir. Safi hasılat 396.193 kuruştur. Elde dönen sermayenin<br />

yarısından fazla olan bu temettüden tüzük uyarınca kuruculara ve İdare Meclisi'ne ait kısım ayrıldıktan<br />

sonra geri kalan 3. 119 lira 63 kuruş 50 santim ihtiyat sermayesine tahsis edilmiştir. İkinci mali yıl olan ı 9 ı 5<br />

senesi hesapları hakkında Genel Kurul'a verilen İdare Meclisi raporu ve bilançoya göre yıllık safi hasılatın<br />

20.399 liraya ulaştığı görülmüştür. Bedeli tahsil edilen hisse senetleri toplamı ya da diğer tabiri e elde dönen<br />

sermayesi 15. 819 lira olan şirket aşağıdaki şekilde kar payı dağıtını ştır.<br />

Demir baş eşya imhasına 1.276 lira 65 kuruş<br />

Elde dönen sermayeye yüzde 5 790 lira<br />

ihtiyat akçesi 956 lira ı2 kuruş<br />

Kurucu hisselerine yüzde ı 5 2. 606 lira 31 kuruş<br />

İdare Meclisi'ne yüzde 101.737lira 45 kuruş<br />

Hisse sahiplerine kar payıyüzde 457.1 18 lira 55 kuruş<br />

Olağanüstü ihtiyat 5.913 lira 3 kuruş<br />

Toplam yüzde 10020.398 lira 20,5 kuruş<br />

Nizamnamede değiştirilmesi kararlaştırılan maddelerle ilgili olarak 25 Şubat 1917 tarihinde bakanlıktan<br />

gönderilen tezkere ile padişahın iradesi tebliğ edilmiştir. Memurlara ve imalathanelerde çalıştırılan işçilere<br />

gayretlerinin mükiifatı olarak belirli miktarda ikramiye verilmesi Genel Kurul'ca kabul edilmiştir.<br />

Şirketin üçüncü mali yılına dair 1-1 1 Nisan 191 7 tarihlerinde toplanan olağan ve fevkalade genel<br />

kurullara verilen evraktan anlaşıldığına göre şirket faaliyetlerini önemli ölçüde geliştirmiştir. Şam'da bir<br />

şube açılmış, Halep de yeni bir şube açılması kararı alınmıştır. İdare Meclisi raporunda açıklandığına göre<br />

yıllık hasılat olan 20.000 lirayı asıl sermayenin mahsulü olarak görmek doğru değildir. Her sene ayrılan<br />

adi ve fevkalade ihtiyat akçelerinin de sermaye olarak piyasaya sürüldüğü anlaşılmaktadır. Hesapların<br />

bu noktaya göre incelenmesi gerekir. ı 9 ı 5 senesinde başlamhp sene sonuna kadar neticelenmeyen<br />

işlerin gelirleri de 1916 yılı hesaplarına eklendiği dikkate alınmalıdır. Bilançoda gösterildiği üzere<br />

1916 yılında İcra edilen faaliyetler sonunda 71.955 lira 21 kuruş safi gelir elde edilmiştir. Bu gelirin<br />

83

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!