Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kalmış arkeolojik alanlarda yapılan kazılar sonucunda;<br />
bu alanların kentteki <strong>koruma</strong> ve planlama<br />
çalışmalarına katılması ve modern kentle bütünleştirilmesi<br />
için yöntemler geliştirilmiştir.<br />
Tarihsel sürekliliğin, kent belleği açısından öneminin<br />
anlaşılmasıyla birlikte; <strong>tarihi</strong> çevre <strong>koruma</strong> sürecinin<br />
bir parçası olarak; bütünleşme, sunum ve<br />
yorumlama 3 gibi kavramlar 1990lı yılarda önem<br />
kazanmış ve 1999 yılında sonlandırılan Burra<br />
Charter 4 ile bu kavramların tanımları Uluslararası<br />
Anıtlar ve Sitler Konseyi Icomos’un Avustralya<br />
şubesi tarafından açıklanmıştır. 2007 yılında sonlandırılan<br />
Ename 5 Tüzüğü ile de sunum ve yorumlama<br />
prensipleri belirlenmiştir.<br />
Koruma kavramının genişletilmesi, kültürel ve arkeolojik<br />
miras tanımları ve değerlerinin de gelişmesiyle<br />
beraber, kentsel arkeolojik alanlarda yapılacak<br />
müdahelelere yönelik bir rehber gereksinimi<br />
doğmuştur. Bu amaçla, APPEAR 6 ’ın 2005 yılında<br />
yayınladığı rehberde, kentsel arkeolojik alanlarda<br />
yapılacak tasarımlarda izlenmesi gereken çalışmaları<br />
belirlenmiştir. Bu çalışmalar,<br />
- Kalıntıların, kültürel miras olarak öneminin belirlenmesi<br />
İspanya’nın Zaragoza kentinde, günümüz <strong>tarihi</strong><br />
dokusu içinde yer alan Roma dönemi amfitiyatro<br />
kalıntıları için uygulanan projede, mevcut kalıntıların<br />
korunmasını amaçlayan bir üst örtü önerilmiş,<br />
bu üst örtüyle beraber, kalıntıların gezilmesi<br />
için platformlar ve bilgilendirme panoları yapılmıştır.<br />
(Resim 1)<br />
İsrail’in <strong>tarihi</strong> liman kenti Yafa’da yer alan Kedumim<br />
meydanında ise, yol kotunun aşağısında bulunan<br />
kalıntılar, üstte bir meydan oluşturacak şekilde<br />
kapatılmış ve kalıntıların olduğu kotta merdivenlerle<br />
ulaşılan bir müze oluşturulmuştur. (Resim 2)<br />
Viyana kent merkezinde bulunan Roma askeri garnizonu<br />
Vindobona’ya ait kalıntılar ise, Michaeler<br />
Platz’ın altında ortaya çıkmış ve günümüzde hem<br />
meydan kullanımını engellemeyen hem de bu kalıntıların<br />
sergilenmesini amaçlayan bir kentsel tasarım<br />
anlayışı benimsenmiştir. (Resim 3)<br />
Bu örneklerde de görüldüğü gibi, kentsel tasarım,<br />
<strong>tarihi</strong> kentlerdeki <strong>koruma</strong> çalışmalarının bir parçası<br />
olarak algılanmaya başlanmıştır. Kent içinde<br />
kalmış arkeolojik alanlar, yapılan kentsel tasarım<br />
müdahaleleri sonucunda kent yaşamı ile bütünleştrilmiş<br />
ve kullanıcılara sunulmuştur.<br />
- Alanın değerlerinin belirlenmesi<br />
- Arkeolojik potansiyelin belirlenmesi<br />
- Kalıntıların bozulmasına neden olan faktörlerin<br />
ve bu faktörlerin sonucunda oluşan olası bozulma<br />
türlerinin belirlenmesi<br />
- Kazı alanındaki kalıntıların ve buluntuların korunmuşluk<br />
durumlarının belirlenmesi<br />
- Kentsel dokunun incelenmesi<br />
- Potansiyel kullanıcıların belirlenmesi<br />
Resim 1. Zaragoza’daki Roma Tiyatrosu<br />
- Potansiyel paydaşların belirlenmesi<br />
- Yatırım maliyetinin ve potansiyel finansmanın<br />
belrilenmesi<br />
- Ekonomik ve sosyal etkilerinin belirlenmesi,<br />
şeklinde sıralanmıştır.<br />
Yukarıda belirtilen süreç sonucunda yapılacak<br />
kentsel tasarımlarda, <strong>tarihi</strong> ve arkeolojik alanların<br />
korunması, sunumu ve çağdaş kent hayatı ile bütünleşmesi<br />
amaçlanmıştır.<br />
Resim 2. Yafa kent merkezindeki Kedumim Meydanı<br />
dosya <strong>tarihi</strong> <strong>çevrede</strong> <strong>koruma</strong>: yaklaşımlar, uygulamalar-1<br />
37
Change language