Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA PROJELERİ<br />
SORGULAMASI IŞIĞINDA TARİHİ DOKUNUN<br />
BÜTÜNCÜL KORUMASINA YÖNELİK ÖNERİLER<br />
Umut Bilgiç, Y. Mimar, Restorasyon Uzmanı, ODTÜ<br />
Bu yazıdaki eleştirel (aynı zamanda öz eleştirel)<br />
yaklaşım yürürlükteki mevzuatın yanı sıra, yazarın<br />
müellifi olduğu ‘Kilis Sokak Sağlıklaştırma Projesi’<br />
sürecinde edindiği tecrübeye dayanmaktadır.<br />
GİRİŞ<br />
5226 ve 3386 sayılı yasalar ile değişik 2863 Sayılı<br />
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası<br />
kapsamında yer alan kentsel sit alanları ve/veya<br />
<strong>koruma</strong> alanlarında belirlenen sokaklardaki tescilli/tescilsiz<br />
yapıların sokaktan algılanabilen (sokağa<br />
bakı veren) cepheleri ve üst yapıları ile sokağı<br />
oluşturan ve sokakla ilişkili çevresel elemanlarını<br />
iyileştirmeye yönelik hazırlanan; Kültür ve Tabiat<br />
Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu ilke kararları,<br />
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu<br />
kararları ve <strong>koruma</strong> amaçlı imar planları ve/veya<br />
imar planları hükümlerine uygunluğun zorunlu olduğu<br />
mimari, şehircilik ve mühendislik projelerin<br />
toplamı ‘sokak sağlıklaştırma projesi’ olarak tanımlanmaktadır.<br />
1<br />
Ülkemizin kentsel sit ve <strong>koruma</strong> alanlarında son<br />
yıllarda özellikle yerel idarelerin <strong>koruma</strong> kavramına<br />
ilgisinin artmasıyla hız kazanan sokak sağlıklaştırma<br />
projeleri ve uygulamaları önemli bir<br />
gündem oluşturduğu gibi, gerek içerikleri gerekse<br />
de üstlendikleri misyonun gerçekleşme başarısı<br />
açısından tartışma konusudur. Bu yazıda; sokak<br />
sağlıklaştırma çalışmalarının proje ayağını ele alacak,<br />
söz konusu projelerin gerçekleştirilmesindeki<br />
bürokratik süreci, projelerin altlığını teşkil eden<br />
teknik şartnamenin zeminini oluşturan projelerin<br />
niteliğini tartışacak ve son olarak da bir takım öneri<br />
başlıklarıyla olması gerekeni ortaya koymaya<br />
çalışacağız.<br />
MEVCUT DURUM<br />
Sokak sağlıklaştırma projeleri çoğunlukla Kültür<br />
ve Turizm Bakanlığı’nın, kimi zaman da yerel yönetimlerin<br />
denetimiyle elde edilmektedir. Bakanlığın<br />
yatırım programı kapsamında gerçekleştirilen<br />
projelerde, denetim sorumluluğu (teknik kontrollük)<br />
bakanlığın konuyla ilgili birimlerine ait olup,<br />
ihale süreci ve parasal yönetim ile ilgili çalışmalar<br />
projenin yer aldığı bölgenin ilgili idari veya yerel<br />
yönetimince (valilik il özel idareleri, kaymakamlık,<br />
belediyeler) gerçekleştirilmektedir. Projelerin<br />
hazırlanmasında bakanlık mevzuatında yer alan<br />
Korunması Gerekli Sokakları Sağlıklaştırma Projesi<br />
Teknik Şartnamesine 2 uygunluk esastır.<br />
Yerel Yönetimlerin (il ve/veya ilçe belediyeleri)<br />
kendi bütçeleriyle gerçekleştirdiği projelerde<br />
ise proje hizmetine ayrılan bütçenin miktarı göz<br />
önünde bulundurularak müellife proje kısıtlaması<br />
getirilmekte, yürürlükte olan sokak sağlıklaştırma<br />
teknik şartnamesine uygunluk konusunda ısrar<br />
58<br />
dosya <strong>tarihi</strong> <strong>çevrede</strong> <strong>koruma</strong>: yaklaşımlar, uygulamalar-1